Đất nước Thụy Điển: Tinh thần Viking, Lagom Và 20 điều thú vị

Thụy Điển là một đất nước thực sự ấn tượng – không chỉ vì những hiện tượng tự nhiên như Bắc cực quang và mặt trời lúc nửa đêm, hay nền văn hóa Scandinavia độc đáo. Điều thực sự khiến đất nước Scandinavi này nổi bật là mức độ tiến bộ của họ: cả một quốc gia được thúc đẩy bởi mong muốn thay đổi thế giới tốt đẹp hơn, làm gương cho phần còn lại của thế giới thông qua tính bền vững, phúc lợi xã hội, hòa bình, những thành tựu thành công trong việc giảm thiểu chất thải, sự sáng tạo và một nền văn hóa hướng tới sự bền vững. Tất nhiên, Thụy Điển cũng có một lịch sử phong phú với những cuộc chinh phục của người Viking và một đế chế từng bao gồm các đảo Caribe.

Cùng tìm hiểu thêm về đất nước Thụy Điển nhé.

THÔNG TIN CHUNG VỀ ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Thụy Điển, tên chính thức là Vương quốc Thụy Điển, là một quốc gia Scandinavi nằm ở Bắc Âu, có diện tích đất liền lớn thứ ba trong Liên minh Châu Âu. Thụy Điển có chung biên giới với Na Uy ở phía tây và Phần Lan ở phía đông bắc. Đất nước này có đường bờ biển dài hướng ra biển Baltic và Vịnh Bothnia.

Stockholm là thủ đô và thành phố lớn nhất của Thụy Điển. Stockholm nằm trên bờ biển phía đông của đất nước và được xây dựng trên 14 hòn đảo được nối với nhau bằng hơn 50 cây cầu. Thụy Điển có dân số khoảng 10,6 triệu người (năm 2023). Nước này có mật độ dân số tương đối thấp. Phần lớn người Thụy Điển sống ở khu vực thành thị, tập trung đông nhất ở Stockholm, Gothenburg và Malmö.

Ngôn ngữ chính thức của Thụy Điển là tiếng Thụy Điển, thuộc nhánh Bắc German và được đa số người dân sử dụng. Thụy Điển là một trong số những quốc gia dẫn đầu về trình độ thành thạo tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai.

Thụy Điển là nước theo chế độ quân chủ lập hiến với nền dân chủ nghị viện. Quốc vương, hiện là Vua Carl XVI Gustaf, giữ vai trò là nguyên thủ quốc gia theo nghi lễ, trong khi Thủ tướng là người đứng đầu chính phủ. Quốc hội đơn viện của Thụy Điển gồm 349 thành viên được gọi là Riksdag. Đất nước này có truyền thống lâu đời về ổn định chính trị và quyền lực được chia sẻ giữa nhiều đảng phái chính trị.

Thụy Điển có nền kinh tế hỗn hợp phát triển cao với sự nhấn mạnh vào đổi mới và công nghệ. Các lĩnh vực chính bao gồm sản xuất (đặc biệt là ô tô và máy móc), dịch vụ, công nghệ thông tin, viễn thông và năng lượng tái tạo. Các công ty nổi tiếng của Thụy Điển như Volvo, IKEA, Ericsson và Spotify đã được quốc tế công nhận. Thụy Điển còn được biết đến với sự đổi mới và tinh thần kinh doanh.

Thụy Điển có một hệ thống phúc lợi toàn diện, cung cấp mức độ an sinh xã hội và dịch vụ công cao cho người dân. Hệ thống bao gồm chăm sóc sức khỏe toàn dân, giáo dục miễn phí (bao gồm cả giáo dục đại học), chính sách nghỉ phép hào phóng cho cha mẹ và trợ cấp thất nghiệp. Mô hình phúc lợi xã hội của Thụy Điển thường được coi là một điển hình về mô hình phúc lợi của Bắc Âu.

Thụy Điển có hệ thống phúc lợi tốt và được biết đến với mức sống cao. Đất nước này đặc biệt chú trọng đến bình đẳng xã hội, giáo dục, y tế và an sinh xã hội. Thụy Điển có một hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn diện cung cấp bảo hiểm toàn dân cho công dân của mình.

Thụy Điển có hệ thống giáo dục được đánh giá cao, nhấn mạnh vào chất lượng và sự bình đẳng. Giáo dục là bắt buộc đối với trẻ em từ 6 đến 16 tuổi. Đất nước này nổi tiếng với cam kết mạnh mẽ về chất lượng giáo dục và nhiều trường đại học Thụy Điển được công nhận trên toàn cầu về các chương trình nghiên cứu và học thuật.

Văn hóa Thụy Điển bị ảnh hưởng bởi bối cảnh lịch sử và địa lý của nó. Đất nước này có truyền thống văn học và nghệ thuật phong phú, với các tác giả nổi tiếng như Astrid Lindgren và Stieg Larsson. Âm nhạc Thụy Điển có những đóng góp đáng kể cho văn hóa đại chúng, với các nhóm như ABBA, Roxette và Swiss House Mafia nổi tiếng quốc tế. Thiết kế và kiến trúc Thụy Điển cũng rất nổi bật với đặc trưng tối giản, bền vững và thiên về tính năng.

Vẻ đẹp tự nhiên của Thụy Điển là một khía cạnh nổi bật của bản sắc dân tộc. Đất nước này nổi tiếng với những khu rừng rộng lớn, những hồ nước trong vắt và những quần đảo độc đáo dọc theo bờ biển. Các hoạt động ngoài trời như đi bộ đường dài, trượt tuyết, câu cá và chèo thuyền rất phổ biến đối với cả người dân địa phương và khách du lịch.

Thụy Điển được công nhận là một trong những quốc gia đi đầu thế giới về bền vững môi trường. Nước này đã thực hiện nhiều sáng kiến khác nhau nhằm giảm lượng khí thải carbon, tăng cường sản xuất năng lượng tái tạo và thúc đẩy các hoạt động bền vững. Thụy Điển đặt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2045.

Ý NGHĨA TÊN GỌI ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Tên gọi Sweden phản ánh ý nghĩa lịch sử và văn hóa của người dân Thụy Điển và vương quốc của họ. Tên gọi “Sweden” có nguồn gốc từ từ tiếng Anh cổ “Sweoþēod”, có nghĩa là “người Thụy Điển”. Bản thân thuật ngữ “Sweoþēod” được cho là có nguồn gốc từ từ “Svíþjóð” trong tiếng Bắc Âu cổ, có nghĩa là “vương quốc của người Thụy Điển”. Tên gọi này đề cập đến nhóm dân tộc được gọi là người Thụy Điển, dân số chiếm ưu thế trong nước.

Từ nguyên của từ “Svíþjóð” không hoàn toàn rõ ràng, nhưng được cho là có nguồn gốc từ thần thoại Bắc Âu cổ. Trong thần thoại Bắc Âu, “Svíþjóð” gắn liền với Svealand, một trong những vùng ở Thụy Điển ngày nay. Svealand được coi là quê hương của người dân Thụy Điển và gắn liền với vị vua Thụy Điển huyền thoại Sveigðir.

Theo thời gian, cái tên “Svíþjóð” phát triển thành “Sweden” và trở thành tên được quốc tế công nhận của nước này. Điều đáng chú ý là tên tiếng Thụy Điển của đất nước này là “Sverige”, được phát âm khác với “(Thụy Điển) Sweden” trong tiếng Anh.

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Thụy Điển có một lịch sử phong phú và hấp dẫn kéo dài hàng ngàn năm, có thể chia thành các thời kỳ chính:

• Thời tiền sử: Khu vực ngày nay là Thụy Điển đã có người sinh sống ít nhất từ thời kỳ đồ đá, với bằng chứng về sự hiện diện của con người có niên đại khoảng 12.000 năm trước Công nguyên. Trong Thời đại đồ đồng, bắt đầu vào khoảng năm 1800 trước Công nguyên, nông nghiệp và gia công kim loại đã phát triển trong khu vực.
• Thời đại Viking: Thời đại Viking, kéo dài từ cuối thế kỷ thứ 8 đến đầu thế kỷ 11, là một thời kỳ quan trọng trong lịch sử Thụy Điển. Người Viking Thụy Điển, được gọi là người Varangian, tham gia buôn bán, thám hiểm và thể hiện sức ảnh hưởng khắp châu Âu và thậm chí còn vươn tới tận Constantinople (Istanbul ngày nay). Chiến binh Viking huyền thoại Rurik được cho là người đã thành lập nên triều đại Thụy Điển đầu tiên vào cuối thế kỷ thứ 9.
• Thời Trung cổ: Vào thời Trung cổ, Thụy Điển nổi lên như một vương quốc Thiên chúa giáo và dần dần mở rộng lãnh thổ. Chế độ quân chủ Thụy Điển đã thiết lập sự thống trị của mình đối với các vương quốc đối thủ khác trong khu vực và củng cố quyền lực của mình. Vị vua thời trung cổ nổi tiếng Gustav Vasa, trị vì từ năm 1523 đến năm 1560, được ghi nhận là người khởi xướng quá trình biến Thụy Điển thành một quốc gia-dân tộc hiện đại.
• Liên minh Kalmar: Năm 1397, Liên minh Kalmar được thành lập, thống nhất Thụy Điển, Đan Mạch và Na Uy dưới một quốc vương duy nhất. Liên minh tồn tại cho đến năm 1523 khi Gustav Vasa lãnh đạo thành công cuộc nổi dậy và thành lập Thụy Điển như một vương quốc độc lập.
• Kỷ nguyên cường quốc: Thụy Điển đạt đến đỉnh cao quyền lực trong thế kỷ 17. Dưới thời các vị vua như Gustavus Adolphus và Charles XII, Thụy Điển đã tiến hành mở rộng lãnh thổ và xung đột quân sự, bao gồm Chiến tranh Ba mươi năm và Đại chiến phương Bắc. Đế quốc Thụy Điển trở thành một cường quốc châu Âu, kiểm soát các vùng lãnh thổ ở khu vực Baltic và đóng một vai trò quan trọng trong nền chính trị châu Âu.
• Khai sáng và hiện đại hóa: Vào thế kỷ 18, Thụy Điển trải qua thời kỳ Khai sáng và hiện đại hóa. Chế độ quân chủ đưa ra những cải cách trong giáo dục, nông nghiệp và hành chính. Thụy Điển trở thành một trong những quốc gia đầu tiên bãi bỏ kiểm duyệt và thiết lập quyền tự do báo chí.
• Thế kỷ 19 và 20: Thụy Điển giữ thái độ trung lập trong cả hai cuộc Thế chiến và trải qua thời kỳ công nghiệp hóa và phát triển xã hội. Đất nước vẫn ổn định về chính trị và thực hiện một loạt các chính sách phúc lợi xã hội. Thụy Điển đóng một vai trò nổi bật trong ngoại giao quốc tế và được biết đến với những nỗ lực trung lập và nhân đạo.
• Thụy Điển đương đại: Trong những thập kỷ gần đây, Thụy Điển tiếp tục là một quốc gia thịnh vượng và ổn định về chính trị. Nước này duy trì cam kết về phúc lợi xã hội, bình đẳng giới và bền vững môi trường. Thụy Điển cũng tích cực thúc đẩy hòa bình và hợp tác quốc tế.

Ý NGHĨA QUỐC KỲ ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Quốc kỳ Thụy Điển là một thiết kế đơn giản bao gồm nền màu xanh lam với hình chữ thập Scandinavia màu vàng kéo dài đến các cạnh của lá cờ. Thiết kế này được gọi là “Guldkors” hay “The Golden Cross”. Ý nghĩa của lá cờ Thụy Điển bắt nguồn từ lịch sử và biểu tượng của Thụy Điển.

• Nguồn gốc lịch sử: Thiết kế của lá cờ Thụy Điển có thể bắt nguồn từ thế kỷ 16, với mô tả sớm nhất được biết đến xuất hiện trên một con dấu từ năm 1521. Thiết kế của lá cờ được cho là lấy cảm hứng từ lá cờ Đan Mạch, phản ánh mối quan hệ lịch sử chặt chẽ giữa hai nước.
• Bản sắc dân tộc: Quốc kỳ Thụy Điển thể hiện bản sắc dân tộc và niềm tự hào của người dân Thụy Điển. Nó là biểu tượng thống nhất đất nước và thường được trưng bày trong các lễ kỷ niệm quốc gia, sự kiện thể thao và các dịp yêu nước khác.
• Màu sắc: Màu sắc của lá cờ là xanh dương và vàng, mang ý nghĩa tượng trưng. Nền màu xanh tượng trưng cho lòng trung thành, sự thật và công lý. Nó cũng gắn liền với bầu trời và biển cả, gợi lên vẻ đẹp tự nhiên và lịch sử hàng hải của Thụy Điển. Chữ thập màu vàng tượng trưng cho sự rộng lượng, đức tin và sự cao thượng.
• Chữ thập Scandinavia: Thiết kế chữ thập trên lá cờ Thụy Điển được gọi là chữ thập Scandinavia hoặc chữ thập Bắc Âu. Đó là một đặc điểm phổ biến trong cờ của một số quốc gia Bắc Âu, bao gồm Thụy Điển, Đan Mạch, Na Uy, Phần Lan và Iceland. Chữ thập tượng trưng cho Cơ đốc giáo và thể hiện ảnh hưởng lịch sử của Cơ đốc giáo ở Thụy Điển.
• Tính trung lập: Quốc kỳ Thụy Điển thường gắn liền với truyền thống trung lập lâu đời của Thụy Điển. Thụy Điển đã duy trì chính sách không liên kết trong các xung đột quốc tế và lá cờ của nước này đã thể hiện cam kết của đất nước đối với hòa bình, ngoại giao và sự công bằng.
• Biểu tượng mang tính biểu tượng: Quốc kỳ Thụy Điển đã trở thành biểu tượng mang tính biểu tượng của Thụy Điển và được công nhận rộng rãi cả trong nước và quốc tế. Quốc kỳ thường được sử dụng để đại diện cho văn hóa, di sản và giá trị của Thụy Điển.

ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Thụy Điển được chia thành nhiều đơn vị hành chính ở các cấp độ khác nhau.

Các hạt (Län/county): Thụy Điển được chia thành 21 hạt, còn được gọi là “län” trong tiếng Thụy Điển. Các hạt là các đơn vị hành chính cấp cao nhất và chịu trách nhiệm về các vấn đề khu vực như chăm sóc sức khỏe, giao thông công cộng và phát triển khu vực. Ví dụ về các hạt như Hạt Stockholm, Hạt Skåne và Hạt Västra Götaland.

Đô thị (Kommuner/municipality): Các hạt được chia thành các đô thị, được gọi là “kommuner” trong tiếng Thụy Điển. Hiện tại có 290 đô thị ở Thụy Điển. Các đô thị có trách nhiệm như giáo dục, dịch vụ xã hội, quy hoạch địa phương và cơ sở hạ tầng. Ví dụ về các đô thị như Đô thị Stockholm, Đô thị Gothenburg và Đô thị Malmö.

Giáo xứ (Församlingar): Trong lịch sử, Thụy Điển cũng được chia thành các giáo xứ để quản lý tôn giáo. Tuy nhiên, kể từ năm 2000, các giáo xứ không còn được coi là đơn vị hành chính riêng biệt và trách nhiệm của chúng phần lớn được chuyển giao cho các chính quyền thành phố.

Tỉnh (Landskap): Thụy Điển có các tỉnh lịch sử và văn hóa, được gọi là “landskap”, không phải là đơn vị hành chính nhưng có ý nghĩa về mặt bản sắc văn hóa và di sản. Ví dụ về các tỉnh bao gồm Uppland, Småland và Dalarna.

Mỗi đơn vị hành chính có một hội đồng dân cử riêng chịu trách nhiệm ra quyết định trong phạm vi quyền hạn của mình. Chính quyền trung ương ở Stockholm giám sát việc quản lý chung của đất nước và phối hợp với các hạt và thành phố tự trị để đảm bảo hoạt động hiệu quả của hành chính công và cung cấp dịch vụ.

KINH TẾ ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Thụy Điển có nền kinh tế thị trường hỗn hợp và phát triển cao với chế độ phúc lợi xã hội mạnh mẽ. Quốc gia này được biết đến với mức sống cao, mạng lưới an sinh xã hội mạnh mẽ và các chính sách tiến bộ.

Thụy Điển có nền kinh tế đa dạng và công nghệ tiên tiến. Các lĩnh vực chính bao gồm sản xuất, dịch vụ, công nghệ thông tin, viễn thông, dược phẩm, ô tô, máy móc và năng lượng tái tạo. Nhiều công ty nổi bật được thành lập ở Thụy Điển, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết kế và công nghệ. Electrolux, Ericsson, H&M, IKEA, Saab, Scania và Volvo chỉ là một số tên tuổi Thụy Điển nổi tiếng trong kinh doanh toàn cầu.

Thụy Điển tập trung mạnh vào đổi mới và khởi nghiệp. Quốc gia này liên tục được xếp hạng cao trong các chỉ số đổi mới toàn cầu và đầu tư đáng kể vào nghiên cứu và phát triển. Thụy Điển có môi trường kinh doanh thuận lợi, hỗ trợ khởi nghiệp, tiếp cận nguồn vốn mạo hiểm và văn hóa sáng tạo, đổi mới. Vô số phát minh và đổi mới đến từ Thụy Điển. Những sản phẩm đáng chú ý bao gồm Tetra Pak, máy điều hòa nhịp tim, thuốc nổ và vòng bi hình cầu.

Thụy Điển có nền kinh tế định hướng xuất khẩu mạnh mẽ. Các mặt hàng xuất khẩu chính bao gồm máy móc, xe cộ, dược phẩm, hóa chất và điện tử. Thị trường xuất khẩu chính bao gồm các nước thuộc Liên minh châu Âu, Mỹ và Trung Quốc.

Thụy Điển có một nhà nước phúc lợi được thiết lập tốt, cung cấp mức độ an sinh xã hội và dịch vụ công cộng cao. Thị trường lao động được đặc trưng bởi quyền của người lao động mạnh mẽ, thỏa ước tập thể và mức độ đoàn kết cao. Đất nước này có truyền thống hợp tác giữa người sử dụng lao động, người lao động và chính phủ.

Thụy Điển là một trong những nước có gánh nặng thuế cao nhất thế giới, với thuế thu nhập lũy tiến và thuế giá trị gia tăng (VAT). Nguồn thu từ thuế được sử dụng để tài trợ cho hệ thống phúc lợi hào phóng và các dịch vụ công cộng như chăm sóc sức khỏe, giáo dục và phúc lợi xã hội.

Thụy Điển đặc biệt chú trọng đến giáo dục và phát triển vốn con người. Hệ thống giáo dục được đánh giá cao, tập trung vào chất lượng và cơ hội bình đẳng. Đất nước này có tỷ lệ biết chữ cao và lực lượng lao động có trình độ học vấn cao, góp phần vào sự đổi mới và khả năng cạnh tranh của đất nước.

Thụy Điển là quốc gia dẫn đầu thế giới về phát triển bền vững và ý thức về môi trường. Đất nước này đã đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng để giảm lượng khí thải carbon, tăng cường sản xuất năng lượng tái tạo và thực hiện các hoạt động bền vững. Thụy Điển đặt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2045.

Thụy Điển có khu vực tài chính ổn định và được quản lý tốt. Các ngân hàng phát triển mạnh và hệ thống tài chính được biết đến với tính minh bạch và toàn vẹn.

Thụy Điển phải đối mặt với những thách thức kinh tế trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, nhưng nước này đã phục hồi tương đối nhanh so với nhiều nước khác. Nhìn chung, nền kinh tế Thụy Điển được đặc trưng bởi sự ổn định, đổi mới và cam kết mạnh mẽ về phúc lợi xã hội và tính bền vững.

LUẬT PHÁP ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Thụy Điển có một hệ thống pháp luật toàn diện dựa trên cả luật pháp và luật tục. Khung pháp lý ở Thụy Điển được đặc trưng bởi các yếu tố chính sau:

Hiến pháp: Hiến pháp của Thụy Điển, được gọi là “Công cụ của Chính phủ” (Regeringsformen), là luật tối cao của đất nước. Hiến pháp phác thảo các nguyên tắc cơ bản của quản trị, cơ cấu của nhà nước, các quyền và tự do của công dân. Hiến pháp thiết lập chế độ dân chủ nghị viện, nhà nước pháp quyền và phân chia quyền lực.

Hệ thống luật dân sự: Thụy Điển tuân theo hệ thống luật dân sự, dựa trên các đạo luật và luật được soạn thảo. Hệ thống pháp luật chủ yếu bắt nguồn từ luật được Quốc hội (Riksdag) thông qua, bao gồm các đạo luật, pháp lệnh và quy định.

Pháp chế: Nhiều lĩnh vực luật pháp ở Thụy Điển được hệ thống hóa thành các bộ luật pháp lý cụ thể. Một số bộ luật quan trọng bao gồm Bộ luật Hình sự Thụy Điển (Brottsbalken), Bộ luật tố tụng tư pháp Thụy Điển (Rättegångsbalken), Đạo luật Công ty Thụy Điển (Aktiebolagslagen) và Bộ luật Môi trường Thụy Điển (Miljöbalken). Các bộ luật này lần lượt bao gồm luật hình sự, tố tụng dân sự, luật doanh nghiệp và các quy định về môi trường.

Hệ thống tòa án: Thụy Điển có hệ thống tòa án phân cấp. Cấp thấp nhất là tòa án quận (tingsrätter), nơi xử lý cả vụ án dân sự và hình sự. Kháng cáo từ các tòa án quận được xét xử tại tòa phúc thẩm (hovrätter) và cơ quan tư pháp cao nhất là Tòa án tối cao (Högsta domstolen). Các vấn đề về luật hành chính được giải quyết bởi các tòa án hành chính (förvaltningsdomstolar).

Bảo vệ pháp lý và nhân quyền: Thụy Điển nhấn mạnh vào việc bảo vệ quyền cá nhân và nhân quyền. Nguyên tắc đối xử bình đẳng và không phân biệt đối xử được quy định trong luật. Thụy Điển cũng là một bên ký kết nhiều hiệp ước quốc tế về nhân quyền và các cá nhân có quyền yêu cầu bồi thường thông qua tòa án nếu họ tin rằng quyền của mình đã bị vi phạm.

Luật hành chính: Luật hành chính điều chỉnh mối quan hệ giữa cá nhân và cơ quan công quyền. Nó quy định các lĩnh vực như hành chính công, giấy phép và kháng cáo các quyết định hành chính. Tòa án hành chính có thẩm quyền giải quyết các vấn đề pháp luật hành chính.

Luật Gia đình: Luật gia đình ở Thụy Điển bao gồm các lĩnh vực như hôn nhân, ly hôn, quyền nuôi con, nhận con nuôi và hỗ trợ nuôi con. Luật Gia đình Thụy Điển (Familjerätt) và Bộ luật dành cho cha mẹ (Föräldrabalken) là những nguồn pháp lý quan trọng trong lĩnh vực này.

Luật Việc làm: Luật việc làm ở Thụy Điển rất sâu rộng và bảo vệ quyền lợi của người lao động. Nó bao gồm các lĩnh vực như hợp đồng lao động, điều kiện làm việc, tiền lương, sa thải và thương lượng tập thể. Đạo luật bảo vệ việc làm của Thụy Điển (Laslagen) là một bộ luật quan trọng trong lĩnh vực này.

GIAO THÔNG ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Quy định giao thông và cơ sở hạ tầng giao thông ở Thụy Điển được phát triển tốt, tập trung vào an toàn, hiệu quả và bền vững.

Thụy Điển có mạng lưới đường bộ rộng khắp đất nước. Cơ sở hạ tầng đường bộ bao gồm đường cao tốc, đường chính và đường địa phương. Hệ thống đường bộ nhìn chung được bảo trì tốt và có nhiều nỗ lực nhằm đảm bảo luồng giao thông thông suốt và kết nối giữa các khu vực khác nhau.

Giống như hầu hết các quốc gia, Thụy Điển tuân theo quy tắc lái xe bên phải và vượt bên trái. Giới hạn tốc độ được thực thi nghiêm ngặt và thay đổi tùy theo loại đường và khu vực. Giới hạn tốc độ chung trên đường cao tốc là 120 km/h, nhưng có thể thấp hơn ở các khu vực đô thị hoặc khu vực làm đường. Cần phải tuân thủ luật lệ giao thông, như thắt dây an toàn, tránh lái xe khi say rượu và sử dụng thiết bị rảnh tay cho điện thoại di động.

Các lựa chọn giao thông công cộng ở Thụy Điển rất phát triển, đặc biệt là ở khu vực thành thị. Các thành phố như Stockholm, Gothenburg và Malmö có hệ thống giao thông công cộng toàn diện, bao gồm xe buýt, xe điện và hệ thống tàu điện ngầm. Các mạng lưới này cung cấp các lựa chọn hiệu quả và thuận tiện để đi lại trong thành phố.

Thụy Điển có nền văn hóa đạp xe mạnh mẽ và nhiều thành phố có cơ sở hạ tầng dành cho xe đạp phát triển tốt, bao gồm cả làn đường và đường dành riêng cho xe đạp. Đi xe đạp là một phương thức di chuyển phổ biến, đặc biệt là ở các khu vực thành thị và được khuyến khích như một cách di chuyển lành mạnh và thân thiện với môi trường.

Thụy Điển rất chú trọng đến an toàn giao thông. Phương pháp tiếp cận Vision Zero, có nguồn gốc từ Thụy Điển, hướng đến hệ thống đường bộ không có trường hợp tử vong hoặc thương tích nghiêm trọng do tai nạn giao thông. Điều này liên quan đến việc thực hiện các biện pháp an toàn khác nhau, chẳng hạn như cải thiện thiết kế đường, giảm tốc độ, tăng cường thực thi và các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng.

Một số cầu, đường hầm và khu vực tắc nghẽn ở Thụy Điển có thể tính phí cầu đường hoặc phí tắc nghẽn. Những khoản phí này giúp quản lý lưu lượng giao thông, tài trợ cho việc bảo trì và cải thiện cơ sở hạ tầng.

Quy định đậu xe khác nhau tùy thuộc vào vị trí và đô thị. Ở các khu vực thành thị, có những khu vực đậu xe được chỉ định, cả trên đường phố và trong các gara đỗ xe. Hệ thống thanh toán và hiển thị hoặc ứng dụng thanh toán di động thường được sử dụng để trả tiền đỗ xe.

Thụy Điển trải qua thời tiết mùa đông khắc nghiệt, có thể ảnh hưởng đến điều kiện giao thông. Cần phải hết sức thận trọng với tuyết và băng trên đường. Phương tiện thường cần được trang bị lốp xe mùa đông hoặc xích lốp để giảm trơn trượt. Đường thường xuyên được bảo trì và dọn sạch tuyết để đảm bảo điều kiện lái xe an toàn.

Thụy Điển đã đi đầu trong việc triển khai hệ thống giao thông thông minh (ITS) và công nghệ quản lý giao thông thông minh. Chúng bao gồm thông tin giao thông theo thời gian thực, tín hiệu giao thông thích ứng và hệ thống liên lạc giữa phương tiện với cơ sở hạ tầng tiên tiến để cải thiện lưu lượng giao thông và giảm tắc nghẽn.

THỜI TIẾT VÀ KHÍ HẬU ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Thụy Điển có khí hậu tương đối ôn hòa với bốn mùa rõ rệt. Tuy nhiên, do quy mô và sự đa dạng về địa lý, có sự khác biệt về kiểu thời tiết giữa các vùng khác nhau của đất nước.

Mùa hè (tháng 6 đến tháng 8): Mùa hè ở Thụy Điển thường ôn hòa đến ấm áp, với nhiệt độ trung bình dao động từ 20°C đến 25°C (68°F đến 77°F) ở hầu hết các vùng trên đất nước. Tuy nhiên, nhiệt độ đôi khi có thể đạt mức cao hơn, đặc biệt là trong các đợt nắng nóng. Những ngày hè rất dài, với hiện tượng được gọi là “mặt trời lúc nửa đêm” xảy ra ở vùng cực bắc của Thụy Điển, nơi mặt trời ở trên đường chân trời trong 24 giờ.

Mùa thu (tháng 9 đến tháng 11): Mùa thu có mức nhiệt mát mẻ hơn và màu sắc lá cây thay đổi. Nhiệt độ trung bình giảm dần từ khoảng 15°C (59°F) vào tháng 9 xuống 5°C (41°F) vào tháng 11. Đây là mùa chuyển tiếp, thỉnh thoảng có mưa và thời gian ban ngày ngắn hơn.

Mùa đông (tháng 12 đến tháng 2): Mùa đông ở Thụy Điển lạnh, đặc biệt là ở phía bắc đất nước. Nhiệt độ trung bình dao động từ -3°C đến -10°C (27°F đến 14°F) ở hầu hết các khu vực. Tuy nhiên, nhiệt độ có thể giảm xuống thấp hơn nhiều, đặc biệt là ở các khu vực phía Bắc, nơi thường xuyên có nhiệt độ dưới 0. Tuyết rơi thường xuyên và Thụy Điển mang đến cơ hội tham gia các môn thể thao mùa đông như trượt tuyết và trượt băng.

Mùa xuân (tháng 3 đến tháng 5): Mùa xuân mang đến mức nhiệt ôn hòa hơn, với nhiệt độ trung bình tăng dần từ khoảng 0°C đến 10°C (32°F đến 50°F) vào tháng 3 và đạt 10°C đến 15°C (50°F đến 59°F) vào tháng 5. Mùa xuân là thời kỳ thiên nhiên “thức tỉnh”, cây cối hoa lá đâm chồi nảy lộc sau những tháng mùa đông.

Lượng mưa ở Thụy Điển phân bố tương đối đều trong năm, với lượng mưa cao hơn một chút vào mùa hè và mùa thu. Các khu vực ven biển phía tây, như Gothenburg và Malmö thường nhận được nhiều mưa hơn các khu vực phía đông của đất nước.

Phần cực bắc của Thụy Điển, bao gồm Lapland, có khí hậu cận Bắc Cực. Mùa đông dài, lạnh và có tuyết, nhiệt độ thường xuống dưới -20°C (-4°F). Mùa hè ngắn nhưng có thể ôn hòa dễ chịu, với nhiệt độ trung bình khoảng 10°C đến 20°C (50°F đến 68°F) trong những tháng ấm nhất.

VĂN HÓA VÀ CON NGƯỜI ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Thụy Điển có một di sản văn hóa phong phú và một xã hội nổi tiếng với sự hòa nhập, các giá trị bình đẳng và mức sống cao.

Thụy Điển có hơn 10,6 triệu dân. Người Thụy Điển nổi tiếng với bản tính thân thiện và dè dặt. Họ coi trọng không gian cá nhân và sự riêng tư, nhưng nhìn chung họ cũng có tư tưởng cởi mở, khoan dung và bình đẳng. Bình đẳng giới được ưu tiên cao và Thụy Điển luôn đi đầu trong việc thúc đẩy bình đẳng giới trong nhiều khía cạnh khác nhau của xã hội. Ngôn ngữ chính thức của Thụy Điển là tiếng Thụy Điển, được hầu hết người dân sử dụng như ngôn ngữ đầu tiên của họ. Người Thụy Điển cũng rất thành thạo tiếng Anh, đặc biệt là trong thế hệ trẻ.

Ẩm thực Thụy Điển chịu ảnh hưởng từ truyền thống nông nghiệp và tài nguyên thiên nhiên của đất nước. Các món ăn truyền thống của Thụy Điển thường bao gồm các nguyên liệu như cá, thịt (đặc biệt là thịt heo), khoai tây, quả mọng và các sản phẩm từ sữa. Một số món ăn mang tính biểu tượng của Thụy Điển bao gồm thịt viên (köttbullar), gravelax (cá hồi muối), cá trích và Smörgåsbord, một bữa ăn kiểu tự chọn với nhiều món ăn đa dạng.

Fika là một truyền thống được yêu thích của Thụy Điển trong việc nghỉ giải lao bằng cà phê kèm theo bánh ngọt hoặc đồ nướng. Fika được coi là một hoạt động xã hội và là cơ hội để thư giãn, giao lưu và kết nối với những người khác.

Cảnh quan thiên nhiên của Thụy Điển là một phần không thể thiếu trong văn hóa của nước này. Đất nước này có nhiều khu rừng, hồ nước và quần đảo rộng lớn. Người Thụy Điển có mối liên hệ chặt chẽ với thiên nhiên và thường tham gia các hoạt động ngoài trời như đi bộ đường dài, trượt tuyết, câu cá và chèo thuyền. “Allemansrätt” hay “Quyền của mọi người” là một khái niệm pháp lý cấp cho mọi người quyền tiếp cận và tận hưởng thiên nhiên, kể cả đất công và đất tư, miễn là việc đó được thực hiện một cách có trách nhiệm và không gây thiệt hại.

Thụy Điển có nền văn hóa thiết kế và đổi mới mạnh mẽ. Thiết kế của Thụy Điển được đặc trưng bởi sự đơn giản, tối giản và chủ nghĩa chức năng. Các thương hiệu và công ty Thụy Điển như IKEA, H&M, Volvo, Ericsson và Spotify được quốc tế yêu thích về tính thẩm mỹ trong thiết kế và các sản phẩm sáng tạo của họ.

Thụy Điển có truyền thống văn học và nghệ thuật phong phú. Các tác giả Thụy Điển như Astrid Lindgren, Stieg Larsson và Selma Lagerlöf được quốc tế ca ngợi. Đất nước này đã sản sinh ra những nhà làm phim, nhạc sĩ và nghệ sĩ thị giác nổi tiếng, những người đã có những đóng góp đáng kể cho các lĩnh vực tương ứng của họ.

Người Thụy Điển kỷ niệm nhiều ngày lễ và truyền thống khác nhau trong suốt cả năm. Giữa mùa hè (Midsommar) là một lễ kỷ niệm quan trọng vào tháng 6, đánh dấu ngày hạ chí. Lễ Giáng sinh (tháng 12) cũng được tổ chức rộng rãi và bao gồm các truyền thống như lễ rước Lucia, nơi một cô gái trẻ mặc áo choàng trắng và đội vương miện bằng nến dẫn đầu một đám rước.

Dân cư

Người Thụy Điển được biết đến với những đặc điểm văn hóa và lối sống riêng biệt. Họ có bản sắc dân tộc mạnh mẽ và tự hào về lịch sử, văn hóa và thành tựu của đất nước. Người Thụy Điển thường thể hiện lòng yêu nước và tình cảm gắn bó sâu sắc với quê hương.

Người Thụy Điển thường dè dặt và sống nội tâm trong cách cư xử của họ. Họ có xu hướng coi trọng không gian cá nhân và sự riêng tư, và mọi người thường giữ kẽ ở những nơi công cộng. Họ cũng lịch sự, tôn trọng và coi trọng cách cư xử tốt và phép xã giao.

Thụy Điển được biết đến với cam kết về bình đẳng và phúc lợi xã hội. Người Thụy Điển tin tưởng mạnh mẽ vào quyền và cơ hội bình đẳng cho tất cả các cá nhân, bất kể giới tính, sắc tộc hay nền tảng kinh tế xã hội. Đặc biệt, bình đẳng giới được đánh giá cao và Thụy Điển đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc thúc đẩy bình đẳng giới trong nhiều lĩnh vực khác nhau của xã hội.

Người Thụy Điển cố gắng duy trì sự cân bằng lành mạnh giữa công việc và cuộc sống. Họ coi trọng thời gian rảnh rỗi và ưu tiên gia đình, sở thích cá nhân và các hoạt động giải trí. Sự nhấn mạnh vào sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống được phản ánh trong chính sách nghỉ phép hào phóng dành cho cha mẹ, giờ làm việc linh hoạt và thời gian nghỉ phép dành cho nhân viên ở Thụy Điển.

Nhận thức về môi trường và tính bền vững đã ăn sâu vào xã hội Thụy Điển. Người Thụy Điển có cam kết mạnh mẽ trong việc bảo tồn thiên nhiên và giảm thiểu dấu chân sinh thái. Nước này đã thực hiện nhiều sáng kiến khác nhau để thúc đẩy năng lượng tái tạo, giảm chất thải và bảo vệ môi trường.

Người Thụy Điển thường chịu trách nhiệm cá nhân về hành động của mình và tác động của họ đối với xã hội. Họ tuân thủ các quy tắc và quy định, tôn trọng không gian công cộng và ưu tiên lợi ích chung. Ý thức trách nhiệm cá nhân này mở rộng đến việc tham gia các nghĩa vụ công dân, chẳng hạn như bầu cử và tham gia vào các sáng kiến ​​cộng đồng.

Thụy Điển ngày càng trở nên đa văn hóa trong những thập kỷ gần đây do nhập cư. Người Thụy Điển nhìn chung luôn chào đón và khoan dung với sự đa dạng, đồng thời nỗ lực nhằm hòa nhập người nhập cư vào xã hội Thụy Điển trong khi vẫn bảo tồn di sản văn hóa của họ.

Ngôn ngữ

Ngôn ngữ chính thức của Thụy Điển là tiếng Thụy Điển (svenska). Tiếng Thụy Điển là một ngôn ngữ Bắc German và được phần lớn người dân ở Thụy Điển sử dụng. Đây cũng là một trong những ngôn ngữ chính thức của Phần Lan và được sử dụng bởi các nhóm thiểu số nói tiếng Thụy Điển ở các quốc gia khác, chẳng hạn như Na Uy và Estonia.

Bảng chữ cái tiếng Thụy Điển bao gồm 29 chữ cái, trong đó có 26 chữ cái cơ bản của bảng chữ cái Latinh (A đến Z), cộng thêm ba chữ cái bổ sung: Å, Ä và Ö. Ba chữ cái này được coi là những chữ cái riêng biệt và được sắp xếp theo chữ Z trong bảng chữ cái. Tiếng Thụy Điển có quy tắc phát âm riêng, có thể khác nhau giữa các vùng, với một số biến thể phương ngữ trong một số từ và âm thanh nhất định.

Ngữ pháp tiếng Thụy Điển có những điểm tương đồng với các ngôn ngữ German khác. Nó có các đặc điểm ngữ pháp như giới tính danh từ (phổ biến và trung tính), mạo từ xác định và không xác định, cũng như cách chia động từ dựa trên thì, tâm trạng và con người. Tuy nhiên, so với một số ngôn ngữ gốc German khác như tiếng Đức hay tiếng Iceland, ngữ pháp tiếng Thụy Điển được coi là tương đối đơn giản hơn.

Từ vựng tiếng Thụy Điển có nguồn gốc từ tiếng Bắc Âu cổ, ngôn ngữ cổ được người Viking sử dụng. Theo thời gian, tiếng Thụy Điển đã kết hợp các từ mượn từ các ngôn ngữ khác, chẳng hạn như tiếng Pháp, tiếng Anh và tiếng Đức. Tuy nhiên, tiếng Thụy Điển cũng giữ lại nhiều từ và cách diễn đạt độc đáo dành riêng cho ngôn ngữ và văn hóa của nó.

Ngoài tiếng Thụy Điển chuẩn, còn có hai dạng viết chính thức của tiếng Thụy Điển được sử dụng ở nước này là Bokmål và Nynorsk. Bokmål là dạng được sử dụng rộng rãi hơn và dựa trên các phương ngữ được nói ở miền trung và miền nam Thụy Điển. Trong khi đó, Nynorsk lại dựa trên các phương ngữ được nói ở miền tây và miền bắc Thụy Điển.

Người Thụy Điển nhìn chung có trình độ tiếng Anh cao, đặc biệt là trong thế hệ trẻ. Tiếng Anh được dạy như môn học bắt buộc trong trường học và được sử dụng phổ biến trong kinh doanh, học thuật và du lịch. Nhiều người Thụy Điển thông thạo tiếng Anh và có thể giao tiếp hiệu quả trong môi trường nói tiếng Anh.

Ngoài ra còn có những ngôn ngữ khác được sử dụng bởi cộng đồng người nhập cư và các nhóm bản địa, chẳng hạn như tiếng Phần Lan, tiếng Sami, tiếng Ả Rập, tiếng Persia và các ngôn ngữ khác.

Tôn giáo

Thụy Điển được biết đến với sự đa dạng tôn giáo và mức độ thế tục cao. Phần lớn người Thụy Điển không theo tôn giáo nào hoặc không tích cực thực hành một tôn giáo cụ thể nào.

Chủ nghĩa Lutheranism: Trong lịch sử, Thụy Điển gắn liền với chủ nghĩa Lutheranism, một nhánh của đạo Tin Lành. Nhà thờ Thụy Điển (Svenska kyrkan) là nhà thờ nhà nước cho đến năm 2000. Đây là nhà thờ Tin Lành Lutheran và là giáo phái tôn giáo lớn nhất trong nước. Tuy nhiên, ảnh hưởng của Giáo hội Thụy Điển đã giảm sút và đất nước ngày càng trở nên thế tục hóa.

Chủ nghĩa thế tục: Thụy Điển được coi là một trong những quốc gia thế tục nhất trên thế giới. Sự tách biệt giữa nhà thờ và nhà nước đã được thiết lập vững chắc và các hoạt động tôn giáo thường được coi là vấn đề riêng tư. Chính phủ trung lập với tôn giáo và không ủng hộ bất kỳ đức tin cụ thể nào.

Đa dạng tôn giáo: Thụy Điển ngày càng trở nên đa dạng về tín ngưỡng và thực hành tôn giáo. Việc nhập cư đã mang lại nhiều truyền thống tôn giáo khác nhau cho đất nước, bao gồm Hồi giáo, Chính thống giáo phương Đông, Công giáo, Phật giáo, Ấn Độ giáo, đạo Sikh và các tôn giáo khác. Những cộng đồng tôn giáo này, mặc dù có quy mô nhỏ hơn so với dân số không theo tôn giáo, nhưng vẫn góp phần tạo nên bối cảnh tôn giáo đa dạng của Thụy Điển.

Dân số không theo tôn giáo: Một phần đáng kể dân số Thụy Điển được xác định là không theo tôn giáo hoặc vô thần. Nhiều người Thụy Điển tự coi mình là “những người không có tín ngưỡng” hoặc có quan điểm bất khả tri. Quan điểm thế tục này thường được phản ánh trong các chuẩn mực xã hội, chính sách và diễn ngôn công khai.

Tự do tôn giáo: Thụy Điển đề cao quyền tự do tôn giáo và cho phép các cá nhân thực hành đức tin của mình một cách tự do. Tổ chức tôn giáo có quyền hoạt động và tiến hành các hoạt động tôn giáo. Hiến pháp Thụy Điển bảo vệ quyền tự do tôn giáo và tín ngưỡng cho mọi cá nhân.

Các ngày lễ lớn

Thụy Điển tổ chức nhiều ngày lễ khác nhau trong năm, điển hình như:

• Ngày đầu năm mới (Nyårsdagen) – Ngày 1 tháng 1: Người Thụy Điển chào đón năm mới bằng các hoạt động ăn mừng, bắn pháo hoa và họp mặt gia đình.
• Lễ hiển linh (Trettondedag jul) – Ngày 6 tháng 1: Còn được gọi là “Đêm thứ mười hai”, Lễ Hiển linh đánh dấu sự kết thúc của mùa Giáng sinh. Đây là ngày nghỉ lễ ở Thụy Điển và một số người tham gia vào các đám rước và các hoạt động truyền thống.
• Lễ Phục sinh (Påsk): Lễ Phục sinh là một ngày lễ quan trọng ở Thụy Điển. Thứ Sáu Tuần Thánh và Thứ Hai Phục Sinh là những ngày nghỉ lễ và người Thụy Điển thường ăn mừng bằng những buổi họp mặt gia đình, săn trứng Phục sinh và trang trí những cành cây bạch dương bằng những chiếc lông vũ đầy màu sắc.
• Đêm Walpurgis (Valborgsmässoafton) – Ngày 30 tháng 4: Ngày lễ đánh dấu sự xuất hiện của mùa xuân và được tổ chức bằng lửa trại, ca hát và nhảy múa. Đây là dịp lễ hội để tạm biệt mùa đông và chào đón những tháng ấm áp hơn.
• Ngày Quốc khánh (Sveriges nationaldag) – Ngày 6 tháng 6: Ngày Quốc khánh Thụy Điển là một ngày nghỉ lễ tôn vinh di sản, lịch sử và văn hóa Thụy Điển. Ngày này đã trở thành ngày lễ quốc gia vào năm 2005 và được đánh dấu bằng nhiều sự kiện khác nhau, bao gồm lễ chào cờ, diễu hành và biểu diễn văn hóa.
• Giữa mùa hè (Midsommar) – Thứ Sáu từ ngày 19 tháng 6 đến ngày 25 tháng 6: Giữa mùa hè là một trong những ngày lễ quan trọng nhất ở Thụy Điển. Nó kỷ niệm ngày hạ chí và người Thụy Điển tụ tập với gia đình và bạn bè để tận hưởng các lễ hội ngoài trời, các điệu nhảy truyền thống xung quanh cột (midsommarstång) và bữa tiệc gồm cá trích, khoai tây và dâu tây. Truyền thuyết kể rằng nếu những cô gái trẻ hái bảy bông hoa khác nhau trong im lặng vào đêm giữa hè và đặt chúng dưới gối, họ sẽ mơ thấy người mình sẽ kết hôn.

• Lễ Giáng sinh (tháng 12): Lễ Giáng sinh được tổ chức rộng rãi ở Thụy Điển. Đây là thời gian để gia đình quây quần, trao đổi quà tặng và thưởng thức các món ăn truyền thống của Thụy Điển như giăm bông, thịt viên và lutefisk. Đêm Giáng sinh (Julafton) là ngày lễ kỷ niệm chính và theo thông lệ, người ta sẽ tham dự các buổi lễ tại nhà thờ.
• Boxing Day (Annandag jul) – 26 tháng 12: Ngày sau lễ Giáng sinh là ngày nghỉ lễ ở Thụy Điển. Nhiều người sử dụng ngày này để thư giãn, thăm bạn bè và gia đình hoặc tham gia các hoạt động ngoài trời.

Ngoài những ngày lễ lớn này, Thụy Điển còn tổ chức các ngày lễ quốc tế khác như Ngày lễ Lao động (ngày 1 tháng 5) và các ngày lễ khác nhau của Cơ đốc giáo như Ngày lễ thăng thiên và Ngày các Thánh. Ngoài ra, các lễ hội và lễ kỷ niệm của khu vực và địa phương diễn ra quanh năm, phản ánh sự đa dạng văn hóa và truyền thống của các vùng khác nhau của Thụy Điển.

Ẩm thực

Ẩm thực Thụy Điển được đặc trưng bởi sự đơn giản, sử dụng nguyên liệu địa phương và các món ăn truyền thống.

• Hải sản: Với bờ biển rộng lớn và nhiều hồ nước của Thụy Điển, hải sản đóng một vai trò quan trọng trong ẩm thực nước này. Các món hải sản phổ biến bao gồm gravelax (cá hồi muối), cá trích được chế biến theo nhiều cách khác nhau (chẳng hạn như ngâm chua hoặc lên men) và cá trích Baltic hun khói hoặc chiên. Thụy Điển là nước sản xuất lớn nhất cá trích ngâm. Nhiều nước nhập khẩu cá trích muối từ Thụy Điển. Loại cá này thường được ăn kèm với thì là, khoai tây luộc và kem chua.
• Tôm hùm đất: Còn được gọi là Kraftor, thường được luộc với nước mặn. Tôm hùm đất ở Thụy Điển là món ăn hoàn hảo cho các bữa tiệc diễn ra vào tháng 8 đến tháng 10. Món ăn được dùng kèm với khoai tây luộc và sốt bơ.
• Thịt và thú săn: Người Thụy Điển thường dùng thịt, đặc biệt là thịt heo và thịt bò. Các món ăn cổ điển của Thụy Điển như köttbullar (thịt viên), ăn kèm sốt dâu tây và khoai tây, và kroppkakor (bánh bao khoai tây) nhân thịt heo băm hoặc thịt xông khói.
• Khoai tây: Khoai tây là món ăn chủ yếu trong ẩm thực Thụy Điển và thường được phục vụ như một món ăn phụ. Chúng được luộc, chiên hoặc nghiền và đi kèm với nhiều bữa ăn truyền thống của Thụy Điển.
• Bánh mì: Bánh mì giữ một vị trí quan trọng trong ẩm thực Thụy Điển, thường có bánh mì lúa mạch đen, bánh mì giòn (knäckebröd) và bánh mì mềm. Đặc biệt, bánh mì giòn là đặc sản của Thụy Điển và thường được thưởng thức với các loại đồ ăn kèm như phô mai, bơ hoặc cá hồi hun khói.
• Sản phẩm sữa: Thụy Điển tiêu thụ nhiều sản phẩm từ sữa như sữa, pho mát và sữa chua. Các loại pho mát Thụy Điển như Västerbottensost và Herrgård cũng rất nổi tiếng. Các sản phẩm từ sữa thường được sử dụng trong làm bánh và nấu ăn.
• Quả mọng và trái cây: Những cánh rừng bạt ngàn ở Thụy Điển có rất nhiều loại quả mọng và người dân sử dụng chúng dưới nhiều hình thức khác nhau. Phổ biến nhất là quả nam việt quất, quả mâm xôi, quả việt quất và dâu tây, được sử dụng trong nước sốt, mứt, món tráng miệng và đồ uống. Táo và lê cũng được trồng phổ biến và sử dụng trong ẩm thực Thụy Điển.
• Fika: Là truyền thống của Thụy Điển, chỉ thời gian nghỉ ngơi cùng với trà hoặc cà phê và đồ ngọt. Bánh quế (kanelbullar) và bánh ngọt vị bạch đậu khấu là những món ăn fika điển hình.
• Món tráng miệng truyền thống: Những món tráng miệng của Thụy Điển như bánh pudding gạo (risgrynsgröt), bánh nghệ tây (lussekatter) được ăn trong mùa Giáng sinh và semla, một loại bánh ngọt chứa bột hạnh nhân và kem tươi, theo truyền thống được dùng vào Fettisdagen (Thứ Ba béo!).
• Smörgåsbord: Là bữa ăn kiểu tự chọn truyền thống của Thụy Điển bao gồm nhiều món ăn đa dạng như thịt nguội, cá trích ngâm, salad, pho mát và bánh mì. Bữa ăn thường được phục vụ vào những dịp đặc biệt hoặc trong các lễ hội.

Ẩm thực Thụy Điển phát triển theo thời gian, kết hợp những ảnh hưởng quốc tế và đón nhận các xu hướng ẩm thực hiện đại. Ngoài ra, chủ nghĩa đa văn hóa ngày càng tăng của Thụy Điển đã giới thiệu những hương vị và món ăn đa dạng từ khắp nơi trên thế giới, làm phong phú thêm nền ẩm thực của nước này.

Thể thao

Thụy Điển có nền văn hóa thể thao phong phú và thể thao đóng một vai trò quan trọng trong đời sống của nhiều người Thụy Điển. Một số môn thể thao phổ biến ở Thụy Điển như:

• Bóng đá: Bóng đá là môn thể thao phổ biến nhất ở Thụy Điển, cả về số lượng người tham gia và lượng khán giả. Đội tuyển bóng đá quốc gia Thụy Điển đã đạt được thành công trên trường quốc tế, bao gồm cả việc lọt vào trận chung kết World Cup năm 1958. Giải đấu quốc nội hàng đầu là Allsvenskan. Các câu lạc bộ như Malmö FF và AIK có lượng người theo dõi đông đảo.
• Khúc côn cầu trên băng: Khúc côn cầu trên băng là một môn thể thao vô cùng phổ biến khác ở Thụy Điển. Đội tuyển khúc côn cầu trên băng quốc gia Thụy Điển được đánh giá cao và các cầu thủ Thụy Điển có đại diện tốt tại Liên đoàn khúc côn cầu quốc gia (NHL) ở Bắc Mỹ. Liên đoàn khúc côn cầu Thụy Điển (Svenska hockeyligan) là giải đấu chuyên nghiệp hàng đầu trong nước.
• Trượt tuyết: Với lượng tuyết rơi dồi dào và phong cảnh mùa đông rộng lớn của Thụy Điển, trượt tuyết là môn thể thao mùa đông được yêu thích. Trượt tuyết băng đồng có lượng người theo dõi đông đảo và Thụy Điển đã đào tạo ra rất nhiều vận động viên trượt tuyết băng đồng thành công. Trượt tuyết trên núi và nhảy trượt tuyết cũng rất phổ biến và Thụy Điển đã tổ chức các sự kiện trượt tuyết lớn như Giải vô địch Trượt tuyết Thế giới Alpine.
• Điền kinh: Điền kinh rất được ưa chuộng ở Thụy Điển. Đất nước này đã sản sinh ra nhiều vận động viên thành công ở nhiều môn khác nhau như chạy nước rút, chạy đường dài và các sự kiện điền kinh. Sân vận động Olympic Stockholm là một địa điểm lịch sử đã tổ chức nhiều sự kiện thể thao.
• Golf: Golf đã trở nên phổ biến đáng kể ở Thụy Điển. Annika Sörenstam và Henrik Stenson là hai trong số những tay golf chuyên nghiệp thành công của nước này. Có rất nhiều sân golf trên khắp Thụy Điển và môn thể thao này thu hút cả người chơi giải trí lẫn người chơi thi đấu.
• Bóng ném: Bóng ném là môn thể thao đồng đội phổ biến ở Thụy Điển, cả ở cấp độ nghiệp dư và chuyên nghiệp. Đội tuyển bóng ném quốc gia nam và nữ Thụy Điển đã đạt được thành công trong các cuộc thi quốc tế, bao gồm Thế vận hội Olympic và Giải vô địch bóng ném châu Âu.
• Đua xe thể thao: Các môn thể thao đua xe, chẳng hạn như đua xe Công thức 1có lượng người theo dõi đáng kể ở Thụy Điển. Các tay đua Thụy Điển đã đạt được thành công ở nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó có tay đua huyền thoại Stig Blomqvist và tay đua tốc độ Tony Rickardsson.

Các môn thể thao và hoạt động khác như bóng rổ, bơi lội, chèo thuyền và quần vợt cũng có lượng người tham gia và người hâm mộ nhiệt tình trên khắp cả nước.

Giải trí

Thụy Điển có nền giải trí sôi động, cung cấp nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật và giải trí đa dạng để phục vụ cho nhiều sở thích khác nhau.

Thụy Điển có ngành công nghiệp điện ảnh phát triển mạnh với lịch sử sản sinh ra các đạo diễn, diễn viên và phim nổi tiếng. Điện ảnh Thụy Điển được quốc tế công nhận nhờ tác phẩm của các nhà làm phim nổi tiếng như Ingmar Bergman và Roy Andersson. Liên hoan phim Göteborg và Liên hoan phim quốc tế Stockholm là những sự kiện quan trọng trong “lịch” điện ảnh Thụy Điển. Các chương trình truyền hình Thụy Điển, cả phim truyền hình và chương trình thực tế, cũng đã trở nên phổ biến cả trong nước và quốc tế.

Thụy Điển đã có những đóng góp đáng kể cho nền âm nhạc toàn cầu. Nhạc pop Thụy Điển đã có tác động lớn, với các nghệ sĩ và nhạc sĩ như ABBA, Roxette, Ace of Base, Avicii và Max Martin đạt được thành công trên trường quốc tế. Cuộc thi Eurovision Song Contest hàng năm rất phổ biến ở Thụy Điển và quốc gia này có thành tích nổi bật trong cuộc thi.

Thụy Điển tổ chức nhiều lễ hội và sự kiện trong suốt cả năm. Lễ hội giữa mùa hè (Midsommar) là một trong những sự kiện văn hóa quan trọng và được tổ chức rộng rãi nhất, bao gồm các điệu múa, âm nhạc truyền thống và các cuộc tụ họp ngoài trời. Các lễ hội nổi tiếng khác như Lễ hội Văn hóa Stockholm, Way Out West (lễ hội âm nhạc ở Gothenburg) và Cuộc diễu hành Tự hào Stockholm.

Nghệ thuật sân khấu và biểu diễn cũng phát triển mạnh mẽ ở Thụy Điển. Nhà hát Kịch Hoàng gia (Dramaten) ở Stockholm là một trong những nhà hát uy tín nhất cả nước. Ngoài ra còn có nhiều nhà hát khu vực và địa phương trình chiếu nhiều loại tác phẩm khác nhau, bao gồm phim truyền hình, hài kịch, nhạc kịch và biểu diễn đương đại.

Thụy Điển là nơi có di sản văn hóa phong phú và các bảo tàng cũng như phòng trưng bày nghệ thuật phản ánh điều này. Bảo tàng Vasa ở Stockholm, Bảo tàng ngoài trời Skansen và Bảo tàng ABBA là những địa điểm du lịch nổi tiếng. Nghệ thuật Thụy Điển, cả truyền thống và đương đại, được trưng bày trong các phòng trưng bày nổi tiếng như Bảo tàng Hiện đại và Bảo tàng Quốc gia.

Vẻ đẹp tự nhiên và cảnh quan rộng lớn của Thụy Điển mang đến nhiều cơ hội giải trí ngoài trời. Người Thụy Điển thích các hoạt động như đi bộ đường dài, cắm trại, câu cá, trượt tuyết và chèo thuyền. Các công viên quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên như Vườn quốc gia Abisko và Vườn quốc gia Sarek thu hút những người đam mê hoạt động ngoài trời quanh năm.

Thụy Điển có ngành công nghiệp game phát triển mạnh và được biết đến là nơi sản sinh ra các công ty trò chơi điện tử thành công như DICE (loạt phim Battlefield) và Mojang (người tạo ra Minecraft). Đất nước này cũng đi đầu trong đổi mới công nghệ, với một số công ty khởi nghiệp và tổ chức nghiên cứu công nghệ tập trung vào các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo và công nghệ sạch.

NHỮNG ĐIỀU THÚ VỊ VỀ ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN

Thụy Điển là một đất nước hấp dẫn với nhiều khía cạnh thú vị.

1. Fika: Fika là một truyền thống nghỉ ngơi của người Thụy Điển, thường là một tách cà phê hoặc trà và một món ngọt như bánh quế. Thời gian nghỉ giải lao được công nhận 2 lần mỗi ngày là một phần được trân trọng trong văn hóa Thụy Điển và là thời gian để thư giãn và giao lưu.
2. Lagom: Khái niệm “lagom” đã ăn sâu vào xã hội Thụy Điển. Nó có nghĩa là “vừa phải” hoặc “có chừng mực” và phản ánh cách tiếp cận của người Thụy Điển trong việc tìm kiếm sự cân bằng và tránh những thái cực trong các khía cạnh khác nhau của cuộc sống.
3. Giải thưởng Nobel: Các giải thưởng Nobel được thành lập bởi nhà phát minh người Thụy Điển Alfred Nobel. Những giải thưởng quốc tế uy tín này ghi nhận những thành tựu nổi bật trong nhiều lĩnh vực khác nhau như vật lý, hóa học, y học, văn học và hòa bình.
4. Nhập khẩu… rác!: Người Thụy Điển thích tái chế. Chỉ 1% chất thải được đưa đến bãi chôn lấp, 50% được tái chế hoặc ủ phân và 49% được đốt để lấy năng lượng. Ngành công nghiệp tái chế và xử lý rác thải của Thụy Điển phát triển đến nỗi không còn đủ rác ở nước này để duy trì hoạt động của các cơ sở xử lý. Buộc lòng Thụy Điển phải nhập khẩu rác từ các quốc gia khác (như Anh, Na Uy)! Và đương nhiên Thụy Điển cũng được trả tiền để mang rác thải đi.
5. Allemansrätten: Thụy Điển có một khái niệm độc đáo gọi là “allemansrätten”, đó là quyền tự do đi lại hoặc quyền tiếp cận công cộng. Nó cho phép mọi người khám phá và tận hưởng thiên nhiên một cách tự do, ngay cả trên đất tư nhân, miễn là họ thể hiện sự tôn trọng đối với thiên nhiên và tài sản.
6. Rừng bao la: Theo Sveaskog, khoảng 57% diện tích Thụy Điển là rừng. Cụ thể đó là 23 triệu ha, tương đương với diện tích của Vương quốc Anh. Đạo luật Lâm nghiệp Thụy Điển quy định cách quản lý rừng cả về mặt sản xuất và môi trường. Trong đó có quy định rằng có nghĩa vụ trồng lại rừng sau khi chặt hạ.
7. Vịt Donald được yêu thích hơn Chuột Mickey! Người Thụy Điển thích chú vịt có khá nhiều thiếu sót trong tính cách này. Donald cũng là nhân vật Disney được yêu thích nhất ở Thụy Điển. Mỗi đêm Giáng sinh kể từ năm 1959, lúc 3 giờ chiều, cả nước cùng nhau xem Kalle Anka och hans vänner önskar god jul. Đó là Vịt Donald và những người bạn chúc một Giáng sinh vui vẻ. Donald nổi tiếng đến mức vào năm 2006, đất nước này đã phải thay đổi luật cấm bỏ phiếu cho những ứng cử viên không tồn tại vì những cử tri phản đối thường viết bằng ‘Vịt Donald’!
8. Tàu điện ngầm ở Stockholm được coi như một phòng trưng bày nghệ thuật. Thủ đô Stockholm của Thụy Điển có rất nhiều công trình kiến trúc ấn tượng. Nhưng một trong những điểm tham quan ấn tượng nhất là dưới lòng đất! Khoảng 90% ga tàu điện ngầm ở Stockholm đã được trang trí, tạo thành một trong những phòng trưng bày nghệ thuật hấp dẫn nhất thế giới. Hơn 150 nghệ sĩ đã tham gia vào dự án bao gồm các bức tranh khảm, tranh vẽ, graffiti, sắp đặt, điêu khắc và hơn thế nữa.
9. Thắp sáng những ngày tối trời: Miền Bắc Thụy Điển vào mùa đông chỉ có 5 giờ với ánh sáng ban ngày trong nhiều tháng. Rối loạn cảm xúc theo mùa là một loại trầm cảm phát sinh do thiếu ánh sáng ban ngày và ảnh hưởng đến nhiều người ở vùng cực Bắc châu Âu. Để giúp chống lại điều này, một thành phố ở Thụy Điển đã lắp đặt các hộp đèn ở các điểm dừng xe buýt để cho phép những người đang chờ phương tiện di chuyển của họ có thêm một chút ánh sáng ban ngày trong những ngày đen tối của mùa đông.
10. Khách sạn băng tuyết: Khách sạn này nằm ở phía bắc Thụy Điển tại thị trấn Jukkasjarv. Khách sạn được biết đến với kiến trúc độc đáo. Hàng năm, khách sạn này được xây dựng lại bằng băng tuyết.
11. Người Thụy Điển thích xếp hàng và nếu bạn đang ở nơi công cộng thì tốt nhất nên đợi đến lượt.
12. Nước đóng chai là điều cấm kỵ vì chính sách thân thiện với môi trường. Nước máy ở Thụy Điển sạch và trong lành, đủ chuẩn để uống trực tiếp.
13. Thụy Điển là thành viên của Liên minh châu Âu (EU) nhưng sử dụng đồng Krona làm đơn vị tiền tệ riêng thay cho đồng Euro.
14. Hộ chiếu Thụy Điển là một trong những hộ chiếu quyền lực nhất. Bạn có thể nhập cảnh 124 quốc gia với hộ chiếu Thụy Điển mà không cần visa.
15. Thụy Điển có tỷ lệ khởi nghiệp trên đầu người cao nhất châu Âu, khiến nhiều người gọi quốc gia này là Thung lũng Silicon của lục địa già. Điều thú vị là nhiều công ty nổi tiếng đến từ Thụy Điển mà bạn có thể không nhận ra, chẳng hạn như Klarna, Spotify và H&M.
16. Hút thuốc lá nơi công cộng là bất hợp pháp: Hút thuốc trong các quán bar và nhà hàng Thụy Điển đã bị cấm vào năm 2005 và việc hút cả thuốc lá điếu và thuốc lá điện tử ở sân chơi, nhà ga và khu vực ngoài trời của nhà hàng và quán bar đều bị cấm vào năm 2019. Quả thực, việc sử dụng thuốc lá đang giảm dần ở Thụy Điển. Theo số liệu chính thức của AP, chỉ có 11% trong số 10 triệu dân số Thụy Điển hút thuốc hàng ngày vào năm 2016 trong khi 10% nữa cho biết họ thỉnh thoảng hút thuốc. Cựu Thủ tướng Đảng Dân chủ Xã hội Thụy Điển Stefan Löfven từng đặt mục tiêu đưa Thụy Điển trở thành quốc gia không khói thuốc vào năm 2025.
17. Xông hơi và tắm mùa đông: Văn hóa xông hơi rất phổ biến ở Thụy Điển và nhiều người Thụy Điển tận hưởng những lợi ích thư giãn và trẻ hóa của phòng xông hơi khô. Ngoài ra, một số người Thụy Điển còn tham gia vào truyền thống tắm mùa đông, nơi họ ngâm mình trong làn nước băng giá để có lợi cho sức khỏe.
18. Quốc gia tiến bộ về quyền LGBT+. Thụy Điển đi đầu về quyền LGBT+ trong nhiều năm và là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới cho phép các cặp đồng giới đăng ký quan hệ đối tác. Năm 2009, Thụy Điển trở thành quốc gia thứ bảy trên thế giới hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới. Hiện nay, Thụy Điển được nhiều người coi là một trong những quốc gia thân thiện với người đồng tính nhất trên thế giới.
19. Năm 1979, Thụy Điển trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới cấm trừng phạt thân thể trẻ em. Điều này có nghĩa là việc đánh hoặc trừng phạt thể chất một đứa trẻ ở Thụy Điển là bất hợp pháp.
20. Thụy Điển là một trong những quốc gia đầu tiên ở châu Âu trao quyền bầu cử cho phụ nữ. Năm 1921, phụ nữ Thụy Điển được trao quyền bầu cử và ứng cử trong các cuộc bầu cử quốc hội. Và khoảng 90 năm sau, Thụy Điển cũng đưa ra luật hôn nhân trung lập về giới tính, trao cho các cặp đồng giới quyền bình đẳng như các cặp dị tính.
21. Vùng đất của các chiến binh Viking: Người Viking là một nhóm người sống ở Scandinavia từ khoảng thế kỷ thứ 8 đến thế kỷ thứ 11. Họ nổi tiếng với kỹ năng đóng tàu và chèo thuyền. Người Viking cũng là những chiến binh lành nghề và nổi tiếng với các cuộc tấn công vào các quốc gia khác mà họ thực hiện trên những con thuyền dài của mình. Vào thế kỷ 17, Thụy Điển là một trong những lực lượng quân sự hùng mạnh nhất ở châu Âu. Được biết đến với cái tên ‘Quốc gia chiến binh’, Thụy Điển có quân đội và hải quân hùng mạnh giúp họ kiểm soát phần lớn Bắc Âu. Vào thời kỳ đỉnh cao, Đế quốc Thụy Điển bao gồm các phần của Phần Lan, Đan Mạch và Nga, cũng như các vùng đất rộng lớn ngày nay là Na Uy, Estonia và Latvia. Tuy nhiên, đến đầu thế kỷ 18, đế chế này suy tàn và mất phần lớn lãnh thổ.
22. Thụy Điển có lịch sử lâu đời là quốc gia trung lập và không tham gia chiến tranh trong hơn 200 năm. Trên thực tế, Thụy Điển là một trong những thành viên sáng lập Liên hợp quốc và luôn là nước tích cực thúc đẩy hòa bình và ngoại giao.

(Tổng hợp)

NỀN GIÁO DỤC CỦA ĐẤT NƯỚC THỤY ĐIỂN 

Hệ thống giáo dục Thụy Điển được đánh giá cao, nhấn mạnh vào chất lượng, tính toàn diện, bình đẳng và khả năng tiếp cận. Ở Thụy Điển, giáo dục được tài trợ từ nguồn thu từ thuế và thường miễn phí, bao gồm cả giáo dục đại học. Cam kết về giáo dục dễ tiếp cận này góp phần nâng cao tỷ lệ biết chữ và trình độ học vấn cao trong dân chúng.

Một số đặc trưng

• Giáo dục bắt buộc: Giáo dục là bắt buộc đối với tất cả trẻ em ở Thụy Điển trong độ tuổi từ 6 đến 16. Hệ thống giáo dục Thụy Điển dựa trên nguyên tắc cơ hội bình đẳng, nhằm mục đích cung cấp cho mọi học sinh một nền tảng vững chắc để phát triển cá nhân và thành công trong tương lai.
• Phương pháp giảng dạy: Hệ thống giáo dục Thụy Điển nhấn mạnh việc học tập lấy học sinh làm trung tâm, tư duy phản biện và tính sáng tạo. Có sự tập trung vào việc bồi dưỡng các kỹ năng tư duy độc lập, hợp tác và giải quyết vấn đề. Giáo viên thường đóng vai trò hỗ trợ, khuyến khích học sinh tham gia tích cực vào việc học của chính mình.
• Chất lượng và Đánh giá giáo dục: Thụy Điển luôn xếp hạng cao trong bảng xếp hạng giáo dục quốc tế, chẳng hạn như Chương trình Đánh giá Học sinh Quốc tế (PISA). Việc đảm bảo chất lượng được thực hiện bởi nhiều cơ quan khác nhau, bao gồm cả Thanh tra Trường học Thụy Điển. Việc đánh giá dựa trên sự kết hợp giữa đánh giá liên tục, bài kiểm tra quốc gia và điểm số.
• Học tập suốt đời: Thụy Điển thúc đẩy học tập suốt đời và tạo cơ hội cho người lớn theo đuổi giáo dục nâng cao và phát triển nghề nghiệp. Có các chương trình giáo dục dành cho người lớn và đào tạo nghề để nâng cao kỹ năng và trình độ.

==> Tham khảo chi tiết:

• Chi phí du học Thụy Điển tốn bao nhiêu tiền
• Du học Thụy Điển nên chọn trường nào

Các cấp độ giáo dục chính ở Thụy Điển

Mầm non

Giáo dục mầm non, được gọi là förskola, dành cho trẻ em từ 1 đến 5 tuổi và được thiết kế để thúc đẩy sự phát triển xã hội, cảm xúc và nhận thức. Việc này không bắt buộc nhưng phần lớn trẻ em đều đi học mẫu giáo.

Giáo dục tiểu học và trung học

Trường tiểu học, hay grundskola, bao gồm chín năm giáo dục bắt buộc được chia thành ba giai đoạn: lågstadiet (lớp 1-3), mellanstadiet (lớp 4-6) và högstadiet (lớp 7-9). Chương trình giảng dạy bao gồm nhiều môn học như tiếng Thụy Điển, toán, tiếng Anh, khoa học, nghiên cứu xã hội, nghệ thuật và giáo dục thể chất.

Giáo dục trung học phổ thông

Giáo dục trung học phổ thông, hay gymnasieskola, là tùy chọn nhưng rất được khuyến khích. Chương trình thường kéo dài trong ba năm và cung cấp nhiều nội dung học thuật và dạy nghề khác nhau. Học sinh có thể lựa chọn các chương trình phù hợp với sở thích và nguyện vọng nghề nghiệp của mình như khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, nghệ thuật hoặc lĩnh vực kỹ thuật.

Giáo dục đại học

Hệ thống giáo dục đại học Thụy Điển thuộc top 5 thế giới (Universitas 21) với các trường đại học cung cấp nhiều chương trình cấp bằng. Giáo dục đại học mở cửa cho cả sinh viên Thụy Điển và sinh viên quốc tế với nhiều chương trình được giảng dạy bằng tiếng Anh. Học phí thường miễn cho công dân Thụy Điển và EU/EEA. Sinh viên ngoài EU/EEA phải đóng học phí.

Liên hệ ngay với INEC để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất về du học Thụy Điển nhé.

Công ty Tư vấn Du học INEC

• Tổng đài: 1900 636 990
• Hotline miền Bắc và miền Nam: 093 409 9984
• Hotline miền Trung: 093 409 9070 
• Email: inec@inec.vn
• Chat ngay với tư vấn viên tại: /duhocthuydien