Trong các cuộc tranh luận về hệ thống giáo dục hàng đầu trên thế giới, những cái tên thường được đề cập đến nếu không phải là Mỹ thì sẽ là các quốc gia ở Bắc Âu như Phần Lan hay Na Uy, tiếp đến là các cường quốc Châu Á điển hình như Singapore và Hàn Quốc… Nhưng trên kết quả đánh giá thực tế, có một quốc gia ít được đề cập đến hơn các nhóm trên đã vừa leo lên vị trí hàng đầu trong bảng xếp hạng quốc tế. Quốc gia đó không đâu khác chính là Canada.
Trong các cuộc khảo sát gần đây nhất của PISA – Chương trình đánh giá học sinh trên toàn cầu, Canada là một trong một số ít các quốc gia lọt vào top 10 về Toán học, Khoa học và Kỹ năng đọc sách. Bên cạnh đó, các nghiên cứu về thành tích giáo dục do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) điều hành trong thời gian vừa rồi cũng đã cho thấy thanh thiếu niên Canada là những người đang được giáo dục tốt nhất trên thế giới. Họ vượt xa nước láng giềng về địa lý là Mỹ và các nước có nhiều sự tương đồng vè văn hóa ở châu Âu như Anh và Pháp. Ở bậc đại học, Canada có tỷ lệ sinh viên trong độ tuổi lao động cao nhất thế giới – 55%, trong khi mức trung bình ở các nước OECD hiện chỉ là 35%.
Lý giải sự thành công của giáo dục Canada
Thành công của nền giáo dục Canada được là một hiện tượng lạ so với các xu hướng giáo dục quốc tế hiện thời. Điển hình như Mỹ, một bộ máy giáo dục được tổ chức chặt chẽ từ khối lượng tín chỉ giữa các trường trên toàn quốc cho đến các tiêu chuẩn vàng về khía cạnh cấu trúc lý thuyết, chương trình giảng dạy và nghiên cứu. Hay như giáo dục Singapore, một mô hình tiến bộ có hệ thống, với mỗi bậc học được lồng ghép vào một chiến lược quốc gia bao quát.
Lại nói về Canada, nền giáo dục này sở hữu đặc trưng khá khác biệt do hoạt động dựa trên các tỉnh tự trị nằm trong một khối đất cực kỳ rộng lớn. Theo đó, đất nước này thậm chí còn không thực sự có một hệ thống giáo dục đồng nhất, khi mà mọi thứ đều được áp dụng trên nguyên tắc linh hoạt. Theo mô tả của OECD, vai trò của chính phủ liên bang Canada tại các tỉnh là “hạn chế và đôi khi không tồn tại”. Nhưng với hết thảy những điều này, “xứ sở lá phong” vẫn gặt hái được nhiều thành công trong giáo dục hơn so với các nền giáo dục kiểu mẫu khác.
Đặc biệt là khi bảng xếp hạng Pisa gần nhất được xem xét chặt chẽ hơn ở cấp vùng thay vì ở cấp quốc gia, thì kết quả mang lại thậm chí còn bất ngờ hơn. Cụ thể, nếu các tỉnh của Canada tham gia vào các cuộc kiểm tra tại Pisa như là những quốc gia tách biệt, thì 3 tỉnh Alberta, British Columbia và Quebec, sẽ nằm trong top 5 địa điểm khoa học trên thế giới, cùng với Singapore và Nhật Bản. Thậm chí 3 đơn vị hành chính cấp tỉnh này còn giữ thứ hạng cao hơn các nước như Phần Lan và Hồng Kông.
Vậy giáo dục Canada đã vượt qua các cường quốc giáo dục khác như thế nào? Andreas Schleicher, giám đốc giáo dục của OECD đã chia sẻ rằng: “Sự thống nhất cốt lõi trong hệ thống giáo dục Canada chính là tính công bằng”. Mặc dù áp dụng chính sách khác nhau ở từng tỉnh, nhưng có một cam kết chung giữa họ là đảm bảo cơ hội giáo dục bình đẳng cho mỗi học sinh. Ông còn nói thêm rằng bản thân có một cảm giác mạnh mẽ về sự công bằng và bình đẳng trong nền giáo dục Canada và điều này đã được minh chứng qua kết quả học tập cao của trẻ em di cư.
Cụ thể, Canada vốn là nước có tỉ lệ học sinh di cư cao với hơn 1/3 thanh thiếu niên có cha mẹ đến từ nước khác. Tuy nhiên, con cái của những gia đình mới nhập cư này thường hòa nhập nhanh chóng với nền giáo dục bản xứ. Trong vòng ba năm trở lại đây, các bài kiểm tra của Pisa cho thấy những đứa trẻ đặc biệt này cũng đã đạt được thành tích học tập cao, ngang bằng với những người bạn học của chúng tại Canada.
>> Xem thêm: Tất tần tật các khoản chi phí du học Canada
Cơ hội bình đẳng – Chiếc chìa khóa vàng cho sự thành công của giáo dục Canada!
Thật vậy, từ lâu Canada đã nổi danh là vùng đất mang lại các chương trình giáo dục chất lượng cao với cơ hội ngang nhau cho các cá nhân có tư chất. Nhờ điều này nên mặc cho điều kiện khí hậu có đôi chút bất lợi, nhưng xứ sở lá phong vẫn thu hút được một lượng đông đảo sinh viên quốc tế với hơn 356.574 bạn trẻ trong năm 2016 (Phòng Giáo dục Quốc tế Canada – CBIE).
Trong kết quả của cuộc khảo sát khoa học gần đây nhất của Pisa cho thấy: “sự chênh lệch điểm số ở Canada giữa những sinh viên có điều kiện kinh tế khác biệt là 9%, trong khi ở các nền giáo dục phát triển khác tỉ lệ này lên tới 20%”. Giáo sư David Booth, thuộc Viện Nghiên cứu Giáo dục Ontario thuộc Đại học Toronto, nhấn mạnh: “Canada đã có những nỗ lực có hệ thống để cải thiện cơ hội tiếp cận giáo dục cho tất cả các đối tượng học viên”.
“Bảng xếp hạng giáo dục của Canada phản ánh khoảng cách hẹp về kinh tế xã hội trong kết quả học tập. Mức trung bình cho kết quả học tập của học sinh tại Canada luôn ở ngưỡng cao, với sự chênh lệch tương đối nhỏ giữa các sinh viên có điều kiện tốt với những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn.” – Theo Giáo sư John Jerrim của Học viện Giáo dục UCL tại London.
>> Xem thêm: Du học Canada – Bạn sẽ chọn Montreal hay Toronto?
Những nguồn lực phong phú
Với đội ngũ nhân viên được đào tạo bài bản, các nguồn lực mạnh mẽ, các chương trình thử nghiệm và đánh giá chuẩn xác, những ngôi trường hoặc cá nhân đang gặp khó khăn sẽ nhận được sự hỗ trợ kịp thời. Bên cạnh đó, hệ thống giáo dục công lập của xứ sở lá phong cũng được đầu tư mạnh mẽ, để mang đến mức học phí tốt nhất cho sinh viên bản xứ lẫn sinh viên du học Canada. Giáo viên Canada cũng được trả lương cao theo tiêu chuẩn quốc tế.
Thành công đến từ người nhập cư
Thay vì những hệ quả cực đoan đang tồn tại ở một số nước có tỉ lệ người nhập cư cao khác, Canada đang nhận được nhiều tác động tích cực hơn cả. Dựa trên kết quả nghiên cứu, Giáo sư Jerrim cho biết trong trường hợp của Canada có thể được xem là câu chuyện thành công điển hình của chính sách thu hút nhân lực người nước ngoài. Người nhập cư đến Canada chủ yếu có nguồn gốc từ Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan. Họ thường có trình độ học vấn cao và đầy kỳ vọng về thành công. Giáo sư Jerrim cũng nói thêm rằng phần đông những gia đình này có một lý tưởng nhập cư để thành công, và những kỳ vọng này đã trực tiếp tác động tích cực đến nỗ lực học tập của con cái họ.
Như vậy, các nhà nghiên cứu đã phải đi một chặng đường dài để giải thích tại sao Canada làm tốt như vậy trong các cuộc kiểm tra quốc tế. Cuối cùng, câu trả lời đã được thống nhất ở tính công bằng trong hệ thống giáo dục của đất nước này. Ở đây không tồn tại “cái đuôi kém cỏi” thường liên quan đến vấn nạn nghèo đói. Đó là một hệ thống nhất quán đáng kể với sự khác biệt rất nhỏ giữa kết quả học tập của các học sinh giàu có và những học sinh có điều kiện tài chính hạn chế, so với mức trung bình của các nước phát triển.
Năm 2017 là năm bội thu về giáo dục ở Canada. Các trường đại học đang gặt hái được khá nhiều lợi ích của hiệu ứng Trump, với mức hồ sơ đăng ký của sinh viên nước ngoài tăng đột biến. Nhiều người trong số họ đã chọn du học Canada như là phương án thay thế cho nền giáo dục Hoa Kỳ tại Bắc Mỹ. Canada cũng vừa kỷ niệm 150 năm thành lập trong năm nay, đây đồng thời cũng là thời điểm “xứ sở lá phong” khẳng định được vị thế là quốc gia siêu cường về giáo dục của mình.
Để được hỗ trợ tốt nhất cho hồ sơ du học Canada của bạn, xin vui lòng liên hệ về tổng đài 1900 636 990 hoặc:
- Hotline TP HCM: 093 409 3223 – 093 409 2080
- Hotline Đà Nẵng: 093 409 9070
- Email: inec@inec.vn
