Văn hóa phương Tây và phương Đông luôn tồn tại những khác biệt rõ rệt từ những quy tắc giao tiếp thường nhật cho đến hệ tư tưởng và lối sống. Ví như nếu đem văn hóa Mỹ so sánh với Việt Nam, sự khác biệt này sẽ là không nhỏ. Do đó, khi du học Mỹ, các bạn trẻ người Việt thường khó tránh được các cú “sốc văn hóa” với muôn vàn lý do và biến thể khác nhau. Du học cũng như một hành trình khám phá và trải nghiệm, chuyến nào đi càng ẩn chứa nhiều đều thú vị thì cũng sẽ có lúc khiến bạn phải lo lắng và sợ hãi. Do đó nếu nghiêm túc tìm hiểu hiện tượng sốc văn hóa này, biết đâu bạn sẽ tìm thấy khá nhiều điều hay ho đấy!
Sốc văn hoá vì quá tự tin
Sốc văn hóa vì quá tự tin là cấp độ nhẹ và dễ vượt qua nhất
Với cá tính năng động và quảng giao, nhiều du học sinh nghĩ mình là người dễ thích nghi với mọi hoàn cảnh. Nhưng suy nghĩ và thực tế không bao giờ trùng khớp hoàn toàn, một vài lần lóng ngóng với các tình huống chưa từng dự trù từ trước sẽ làm bạn cảm thấy ít nhiều thất vọng về bản thân. Hoặc bạn có thể đã đi rất nhiều nơi và tiếp xúc với vô số những khuôn mặt lạ, nhưng điều đó vẫn không có nghĩa là sốc văn hóa sẽ chừa bạn ra. Hãy tưởng tượng ngày đầu đến trường bạn hồ hởi kể với mọi người rằng mình đến từ Việt Nam, sau đó liền bị ghẻ lạnh vì ai cũng tin vào những định kiến không mấy tốt đẹp. Bạn có chắc mình sẽ chẳng hụt hẫng hay tủi thân không? Đã có không ít phụ huynh khi đọc email con gửi về nhà trong tuần đầu du học toàn là những cảm xúc tiêu cực. Họ bất ngờ vì không nghĩ rằng điều này lại xảy ra với đứa trẻ vốn hoạt bát, lanh lợi của mình. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng vì đây là cấp độ nhẹ nhất trong các dạng sốc văn hóa, cho nên các bạn sẽ mau chóng vượt qua thôi.
Sốc giới tính khi du học Mỹ
Hầu hết các bạn sinh viên Việt Nam đều bị sốc giới tính khi du học Mỹ
Lớn lên tại Việt Nam, các bạn trẻ thường không được trang bị đầy đủ các vấn đề về giới tính dù ở nhà trường hay tại chính gia đình của mình. Do vậy, khi một mình sống và học tập ở nước ngoài, du học sinh thường xuyên gặp những cú sốc về tình dục, giới tính. Tại môi trường đặc biệt cởi mở như ở Mỹ, chuyện “one-night stand” (tình một đêm) sau các buổi tiệc tùng là không hiếm. Điều này sẽ khiến các bạn học sinh vừa rời khỏi vòng tay bảo bọc của ba mẹ cảm thấy vô cùng sốc. Nếu các bạn lao vào do tò mò và “muốn thử” nhưng không biết bảo vệ mình thì đó lại là rắc rối lớn hơn.
>> Thế nào là mồ sơ visa du học Mỹ lý tưởng?
Sốc vì người bản xứ quá tử tế
Võ Phương Linh, sinh viên trường Macalester College (bang Minnesota, Mỹ) chia sẻ về cú sốc văn hóa đặc biệt của mình rằng: “Tất cả mọi người ở trường em từng gặp, bao gồm cả giáo sư và nhân viên của trường đều luôn tìm cách giúp đỡ em về mọi mặt mỗi khi em gặp khó khăn hay có câu hỏi về bất kỳ vấn đề gì mà họ có thể giúp được”. Tại Mỹ, Linh cũng được giám hộ với một gia đình người địa phương thông qua chương trình kết nối của trường. Dù bạn ấy và hot family không sống cùng nhà nhưng giữa họ vẫn thường xuyên dùng bữa, đón Giáng Sinh, tặng quà sinh nhật, lễ Tết… Thậm chí họ còn sẵn sàng giúp Linh mỗi khi có việc cần như đưa bạn ấy ra sân bay lúc 5 giờ sáng giữa tiết trời mùa đông chỉ còn -15 độ C!
Tuy coi trọng tinh thần làm việc độc lập nhưng người Mỹ vẫn sẵn sàng giúp đỡ bạn khi cần
Do được tiếp xúc với nhiều nền văn hóa từ nhỏ thông qua các chuyến du lịch quốc tế, Linh gặp ít trở ngại về văn hóa hơn các bạn đồng trang lứa cùng đi du học Mỹ. Vốn nghĩ văn hóa Mĩ rất coi trọng tính độc lập và tinh thần tự giải quyết mọi vấn đề cá nhân nên bạn ấy đã cảm thấy thật sự bất ngờ với sự nhiệt tình của những con người nơi đây.
Sốc vì điểm ngoại ngữ cao nhưng không giao tiếp tốt
Yêu cầu trình độ ngoại ngữ đầu vào cho du học sinh ở Mỹ là TOEFL iBT 79/ SAT cho của chương trình đại học và TOEFL 79 và GMAT/GRE cho hệ đào tạo sau đại học. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn có nhiều sinh viên qua đến Mỹ lại gặp phải khó khăn trong giao tiếp và không theo kịp các bài giảng trên lớp. Cú sốc này thường xuất hiện trong học kỳ đầu tiên vì lý do các bạn ở Việt Nam chỉ quen “cày đề” để luyện thi đảm bảo đậu.
>> Chứng minh tài chính du học Mỹ
Điểm số ngoại ngữ cao không đảm bảo bạn sẽ giao tiếp tốt
Tuy nhiên, việc sống trong môi trường đa phần là người bản xứ sẽ là chất xúc tác hữu hiệu cho quá trình học ngoại ngữ của bạn. Sau một học kỳ, mức độ am hiểu ngôn ngữ đời sống của bạn sẽ khá lên rất nhiều, phát âm và ngữ điệu cũng trở nên giống người bản xứ hơn!
Điều gì cũng có 2 mặt và những cú sốc văn hóa của du học sinh cũng vậy. Từ trải nghiệm đặc biệt này, bạn sẽ tôi luyện được tính độc lập, sự tự tin, lối suy nghĩ chín chắn và từ đó trở nên trưởng thành hơn. Bạn vẫn có được những phẩm chất này khi học tập tại Việt Nam, tuy nhiên nền văn hóa tôn trọng cá nhân của Mỹ, cộng thêm cuộc sống tự lập bắt buộc sẽ khiến bạn “lớn lên” nhanh hơn rất nhiều!
Đón đọc:
>> Làm thế nào để “đánh bật” cú sốc văn hóa khi du học Mỹ?