Tây Ban Nha, một đất nước kết hợp kho tàng lịch sử, truyền thống sôi động, phong cảnh tuyệt đẹp và niềm say mê cuộc sống làm say đắm du khách từ khắp nơi trên thế giới. Quốc gia này còn là điểm đến tuyệt vời để học tập với chi phí phải chăng. Tìm hiểu thêm những điều hấp dẫn và thú vị nhất về Tây Ban Nha nhé.
THÔNG TIN CHUNG VỀ ĐẤT NƯỚC TÂY BAN NHA
Vương quốc Tây Ban Nha là một quốc gia nằm trên bán đảo Iberia ở phía tây nam châu Âu. Nước này có chung biên giới với Bồ Đào Nha ở phía tây, Pháp và Andorra ở phía đông bắc, được bao quanh bởi biển Địa Trung Hải ở phía nam và phía đông. Tây Ban Nha cũng bao gồm Quần đảo Balearic ở Địa Trung Hải, Quần đảo Canary ngoài khơi bờ biển phía tây bắc châu Phi và các thành phố tự trị Ceuta và Melilla trên lục địa châu Phi.
Tây Ban Nha có diện tích lớn thứ hai trong Liên minh châu Âu với hơn 500.000 km2. Đất nước có cảnh quan đa dạng, bao gồm đồng bằng rộng lớn, các dãy núi như Pyrenees và Sierra Nevada, cùng những bờ biển tuyệt đẹp dọc theo Địa Trung Hải và Đại Tây Dương. Đất nước này có khí hậu Địa Trung Hải phổ biến dọc theo bờ biển và khí hậu lục địa ở các vùng nội địa.
Tây Ban Nha theo chế độ quân chủ lập hiến nghị viện, với Vua Felipe VI là nguyên thủ quốc gia. Đất nước này có một quốc hội lưỡng viện, bao gồm Đại hội đại biểu và Thượng viện. Hệ thống chính trị dựa trên các nguyên tắc dân chủ và Tây Ban Nha là thành viên của Liên minh châu Âu.
Tây Ban Nha có dân số hơn 47,5 triệu người. Đất nước này có di sản văn hóa phong phú chịu ảnh hưởng của nhiều nền văn minh khác nhau, bao gồm người La Mã, người Moor và Giáo hội Công giáo. Tiếng Tây Ban Nha là ngôn ngữ chính thức và phần lớn dân số theo Công giáo La Mã. Tây Ban Nha nổi tiếng với những lễ hội sôi động, âm nhạc và khiêu vũ flamenco, đấu bò và ẩm thực với các món ăn như paella và tapas.
Tây Ban Nha có nền kinh tế hỗn hợp phát triển và được coi là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới. Các lĩnh vực chính bao gồm du lịch, sản xuất, dịch vụ và nông nghiệp. Quốc gia này cũng nổi tiếng về du lịch với các thành phố lịch sử như Barcelona và Madrid, những bãi biển và các điểm tham quan văn hóa.
Tây Ban Nha được chia thành 17 vùng và 2 thành phố tự trị, có chính quyền khu vực riêng và một mức độ tự trị chính trị nhất định. Những cộng đồng này, chẳng hạn như Catalonia, xứ Basque và Andalusia, có nền văn hóa, ngôn ngữ và truyền thống riêng biệt.
Tây Ban Nha phải đối mặt với một số thách thức, bao gồm căng thẳng khu vực, tình trạng thất nghiệp và bất bình đẳng kinh tế. Các vấn đề như phong trào độc lập của Catalonia và sự hội nhập của người nhập cư là chủ đề thường được tranh luận.
Nhìn chung, Tây Ban Nha là một quốc gia đa dạng và giàu văn hóa với lịch sử hấp dẫn, phong cảnh đẹp và xã hội sôi động.
Ý NGHĨA TÊN GỌI ĐẤT NƯỚC TÂY BAN NHA
Cái tên “Spain” có nguồn gốc không rõ ràng, nhưng người ta cho rằng nó bắt nguồn từ tên La Mã của khu vực, “Hispania”. Người La Mã đã sử dụng thuật ngữ này để chỉ toàn bộ Bán đảo Iberia, bao gồm Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Andorra và một phần của Pháp ngày nay. Bản thân từ nguyên của từ “Hispania” không hoàn toàn rõ ràng, nhưng nó được cho là bắt nguồn từ từ “span” của người Phoenician, có nghĩa là “thỏ”. Người Phoenicia, một nền văn minh đi biển cổ xưa, đã định cư trong khu vực và có thể đặt cho nó cái tên này do có rất nhiều thỏ trong khu vực.
Theo thời gian, cái tên “Hispania” phát triển thành “España” trong tiếng Tây Ban Nha, cuối cùng trở thành “Spain” trong tiếng Anh. Tên này đã được sử dụng để chỉ Vương quốc Tây Ban Nha kể từ thời Trung Cổ.
LỊCH SỬ HÌNH THÀNH NƯỚC TÂY BAN NHA
Lịch sử của Tây Ban Nha rất phong phú và phức tạp, kéo dài hàng nghìn năm. Dưới đây là tổng quan ngắn gọn về các giai đoạn và sự kiện quan trọng trong lịch sử Tây Ban Nha:
Lịch sử thời tiền sử và cổ đại
Bán đảo Iberia, nơi Tây Ban Nha tọa lạc, đã có người sinh sống từ thời tiền sử. Nhiều nền văn hóa cổ xưa khác nhau, bao gồm người Iberia, người Celt, người Phoenicia và người Carthage, đã định cư ở khu vực này. Năm 218 TCN, người La Mã bắt đầu chinh phục bán đảo Iberia, thành lập tỉnh Hispania. Sự cai trị của La Mã kéo dài trong nhiều thế kỷ và để lại tác động đáng kể đến ngôn ngữ, văn hóa và cơ sở hạ tầng của khu vực.
Vương quốc Visigothic
Sau sự sụp đổ của Đế chế La Mã phương Tây vào thế kỷ thứ 5 CN, người Visigoth, một bộ tộc người Đức, đã thành lập một vương quốc ở Bán đảo Iberia. Vương quốc Visigothic tồn tại cho đến năm 711 thì bị Umayyad Caliphate từ Bắc Phi chinh phục.
Sự cai trị và tái chinh phục của người Hồi giáo
Cuộc chinh phục của Umayyad Caliphate đánh dấu khởi đầu của sự cai trị của người Hồi giáo ở Tây Ban Nha, được gọi là Al-Andalus. Trong nhiều thế kỷ, những người cai trị Hồi giáo đã cai trị phần lớn Bán đảo Iberia, tạo nên một xã hội đa dạng và giàu văn hóa. Tuy nhiên, các vương quốc Thiên chúa giáo ở phía bắc dần dần đẩy lùi sự cai trị của người Hồi giáo trong một quá trình được gọi là Reconquista. Các vương quốc Kitô giáo như Castile, Aragon và Navarre đóng những vai trò quan trọng trong nỗ lực này.
Thống nhất và mở rộng
Năm 1469, cuộc hôn nhân của Ferdinand xứ Aragon và Isabella xứ Castile đã thống nhất hai vương quốc Cơ đốc giáo hùng mạnh nhất, dẫn đến sự hình thành của Tây Ban Nha hiện đại. Dưới sự cai trị của họ, các Quốc vương Công giáo, Tây Ban Nha đã chứng kiến một thời kỳ mở rộng và khám phá. Chuyến đi của Christopher Columbus đến Tân Thế giới vào năm 1492 đã mở ra những vùng lãnh thổ thuộc địa rộng lớn cho người Tây Ban Nha và đưa Tây Ban Nha trở thành một cường quốc toàn cầu.
Thời đại hoàng kim và sự suy tàn
Thế kỷ 16 thường được gọi là Thời kỳ hoàng kim của Tây Ban Nha. Đất nước này đã trải qua thời kỳ hưng thịnh về nghệ thuật, văn học và văn hóa, với những nhân vật như Miguel de Cervantes và Diego Velázquez có những đóng góp đáng kể. Tuy nhiên, quyền lực của Tây Ban Nha bắt đầu suy giảm trong những thế kỷ tiếp theo do khủng hoảng kinh tế, chiến tranh và những thay đổi địa chính trị. Sự mất mát của Hạm đội Tây Ban Nha vào năm 1588 và sự tham gia tốn kém vào các cuộc xung đột như Chiến tranh Ba mươi năm đã làm suy yếu vị thế của đất nước.
Chiến tranh Napoléon và các phong trào giành độc lập
Vào đầu thế kỷ 19, Tây Ban Nha bị quân Pháp của Napoléon Bonaparte xâm chiếm, dẫn đến một thời kỳ hỗn loạn và kháng chiến. Sự kiện này đã làm dấy lên các phong trào đòi độc lập ở nhiều thuộc địa khác nhau của Tây Ban Nha, bao gồm cả ở châu Mỹ Latinh, cuối cùng dẫn đến việc Tây Ban Nha mất hầu hết các lãnh thổ hải ngoại.
Nội chiến và chế độ độc tài
Thế kỷ 20 mang lại biến động chính trị đáng kể cho Tây Ban Nha. Nội chiến Tây Ban Nha (1936 – 1939) nổ ra do căng thẳng xã hội, chính trị và khu vực, với Tướng Francisco Franco nổi lên là người chiến thắng. Franco đã thiết lập một chế độ độc tài kéo dài cho đến khi ông qua đời vào năm 1975. Trong thời kỳ này, Tây Ban Nha phần lớn vẫn bị cô lập với cộng đồng quốc tế.
Chuyển đổi sang dân chủ
Sau cái chết của Franco, Tây Ban Nha đã trải qua một quá trình chuyển đổi hòa bình sang dân chủ. Juan Carlos I trở thành vua và các cải cách chính trị được thực hiện, dẫn đến việc thành lập chế độ quân chủ lập hiến dân chủ. Tây Ban Nha gia nhập Liên minh châu Âu vào năm 1986 và kể từ đó đã trải qua những biến đổi đáng kể về chính trị, kinh tế và xã hội.
Ý NGHĨA QUỐC KỲ NƯỚC TÂY BAN NHA
Quốc kỳ của Tây Ban Nha, thường được gọi là “La Rojigualda” hoặc “La Rojigualda Bandera”, bao gồm ba sọc ngang màu đỏ, vàng và đỏ, với sọc vàng có chiều rộng gấp đôi mỗi sọc đỏ. Không có ý nghĩa chính thức cho màu sắc của lá cờ, nhưng chúng gắn liền với nhiều cách hiểu khác nhau về mặt lịch sử:
- Màu đỏ: Màu đỏ được cho là tượng trưng cho sức mạnh và lòng dũng cảm. Nó cũng gắn liền với máu đổ của binh lính Tây Ban Nha trong suốt lịch sử. Ngoài ra, màu đỏ là màu truyền thống trên quốc huy của nhiều vương quốc và vùng lãnh thổ Tây Ban Nha.
- Màu vàng: Màu vàng tượng trưng cho sự rộng lượng, công bằng và mặt trời Tây Ban Nha. Nó thường gắn liền với sự giàu có, thịnh vượng và của cải mang về từ Tân Thế giới trong thời kỳ Tây Ban Nha thăm dò và thuộc địa.
Quốc kỳ Tây Ban Nha đã được sử dụng dưới nhiều hình thức khác nhau từ thế kỷ 18, và thiết kế hiện tại được chính thức áp dụng vào ngày 19 tháng 12 năm 1981. Tỷ lệ của lá cờ được chuẩn hóa, với chiều dài gấp đôi chiều rộng.
Quốc kỳ của Tây Ban Nha khác với cờ khu vực của một số cộng đồng tự trị ở nước này, như Catalonia và Xứ Basque có cờ riêng thể hiện bản sắc và lịch sử văn hóa độc đáo của họ.
ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH TÂY BAN NHA
Tây Ban Nha được chia thành nhiều đơn vị hành chính, mỗi đơn vị có mức độ tự chủ và trách nhiệm khác nhau. Cơ cấu hành chính của Tây Ban Nha được tổ chức như sau:
Cộng đồng tự trị
Tây Ban Nha được chia thành 17 cộng đồng tự trị (comunidades autónomas) và 2 thành phố tự trị (ciudades autónomas). Những cộng đồng này có mức độ tự chủ đáng kể về chính trị và lập pháp, bao gồm khả năng quản lý chính quyền khu vực, hệ thống giáo dục, y tế và chính sách văn hóa của riêng họ. Một số cộng đồng tự trị bao gồm Catalonia, Andalusia, Madrid, Valencia và Galicia. Các thành phố tự trị là Ceuta và Melilla, nằm ở bờ biển phía bắc châu Phi.
Tỉnh
Các cộng đồng tự trị được chia thành các tỉnh. Tây Ban Nha có 50 tỉnh, mỗi tỉnh có thủ phủ hành chính riêng. Các tỉnh chịu trách nhiệm về chính quyền địa phương, dịch vụ công cộng và cơ sở hạ tầng trong phạm vi lãnh thổ của mình. Một số ví dụ về các tỉnh là Barcelona, Seville, Valencia và Bilbao.
Đô thị
Các tỉnh được chia thành các đô thị (municipios), là các đơn vị hành chính địa phương cơ bản. Có hơn 8.000 đô thị ở Tây Ban Nha, từ các làng nông thôn nhỏ đến các thành phố lớn. Mỗi đô thị có chính quyền địa phương riêng, được gọi là Ayuntamiento, chịu trách nhiệm về các dịch vụ địa phương như quy hoạch đô thị, an toàn công cộng và dịch vụ xã hội.
Comarcas và Mancomunidades
Ở một số vùng, đặc biệt là ở Catalonia và Valencia, có thêm các đơn vị hành chính được gọi là comarcas hoặc mancomunidades. Các đơn vị này đóng vai trò là các thực thể tiểu vùng, tạo điều kiện hợp tác và phối hợp giữa các đô thị trong các lĩnh vực cụ thể, chẳng hạn như phát triển kinh tế, du lịch hoặc giao thông vận tải.
Ngoài các đơn vị hành chính này, Tây Ban Nha còn có các lãnh thổ hải ngoại, bao gồm Quần đảo Canary và Quần đảo Balearic ở Đại Tây Dương và Biển Địa Trung Hải. Những vùng lãnh thổ này có chính quyền khu vực riêng và được hưởng một mức độ tự trị nhất định trong nhà nước Tây Ban Nha.
KINH TẾ
Tây Ban Nha là nền kinh tế lớn thứ tư trong Khu vực đồng Euro và lớn thứ 13 trên thế giới. Nước này có một nền kinh tế đa dạng với sự kết hợp của các ngành công nghiệp bao gồm dịch vụ, sản xuất, xây dựng và du lịch.
Tây Ban Nha có GDP đáng kể, đạt khoảng 1,4 ngàn tỷ USD vào năm 2020. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã có tác động đáng kể đến nền kinh tế toàn cầu, bao gồm cả Tây Ban Nha. Đất nước này đã trải qua một cuộc suy thoái kinh tế mạnh mẽ với GDP giảm khoảng 11%. Dự kiến kinh tế sẽ phục hồi dần dần trong những năm tới.
Lĩnh vực dịch vụ đóng góp lớn nhất vào GDP của Tây Ban Nha, chiếm khoảng 75% tổng GDP. Du lịch đóng một vai trò quan trọng trong đó, vì Tây Ban Nha là một điểm đến du lịch quốc tế nổi tiếng.
Tây Ban Nha có lĩnh vực sản xuất mạnh, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp như ô tô, máy móc, hóa chất và dệt may. Đây là nhà sản xuất ô tô và phụ tùng ô tô quan trọng, với một số nhà sản xuất ô tô lớn trên thế giới có cơ sở sản xuất tại nước này.
Xây dựng theo truyền thống là một ngành thiết yếu ở Tây Ban Nha, mặc dù ngành này đã trải qua sự suy giảm đáng kể trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 – 2009. Ngành xây dựng đã có dấu hiệu phục hồi trong những năm gần đây.
Tây Ban Nha phải vật lộn với tỷ lệ thất nghiệp cao, đặc biệt là trong giới trẻ. Cuộc khủng hoảng tài chính 2008 – 2009 đã tác động nặng nề đến thị trường lao động, dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp tăng đột biến. Những nỗ lực đã được thực hiện để giải quyết vấn đề này và tỷ lệ thất nghiệp đã giảm dần trong những năm gần đây.
Tây Ban Nha là nước tham gia tích cực vào thương mại quốc tế. Các đối tác thương mại chính bao gồm các nước thuộc Liên minh châu Âu, đặc biệt là Đức và Pháp. Đất nước này xuất khẩu nhiều loại hàng hóa như máy móc, xe cơ giới, dược phẩm và nông sản. Năm 2022 Tây Ban Nha chứng kiến sự gia tăng đột biến về GDP và du lịch nước này phục hồi ấn tượng.
LUẬT PHÁP
Tây Ban Nha có hệ thống pháp luật dựa trên các nguyên tắc luật dân sự. Hiến pháp đóng vai trò là luật tối cao của đất nước và thiết lập các quyền và nguyên tắc cơ bản của hệ thống pháp luật Tây Ban Nha. Dưới đây là một số khía cạnh chính của luật pháp Tây Ban Nha:
Hiến pháp: Hiến pháp Tây Ban Nha được thông qua năm 1978 và nêu rõ các quyền và tự do cơ bản của công dân Tây Ban Nha, cơ cấu chính phủ và sự phân bổ quyền lực giữa chính quyền trung ương và các cộng đồng tự trị.
Luật Dân sự: Tây Ban Nha tuân theo hệ thống luật dân sự, có nghĩa là hệ thống pháp luật của nước này chủ yếu dựa trên luật và bộ luật thành văn. Bộ luật Dân sự Tây Ban Nha là bộ luật nền tảng điều chỉnh các vấn đề dân sự như hợp đồng, quyền tài sản, luật gia đình và thừa kế.
Luật Hình sự: Bộ luật Hình sự Tây Ban Nha quy định các tội hình sự và hình phạt tương ứng. Hệ thống tư pháp hình sự bao gồm cảnh sát, công tố viên, tòa án và các cơ sở cải huấn.
Cộng đồng tự trị: Tây Ban Nha được chia thành các cộng đồng tự trị với quyền lập pháp và hành pháp riêng. Những cộng đồng này có thẩm quyền thông qua các luật và quy định trong phạm vi thẩm quyền của họ, chẳng hạn như giáo dục, y tế và phát triển khu vực.
Luật Lao động: Tây Ban Nha có luật lao động toàn diện nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động, bao gồm các quy định về hợp đồng lao động, giờ làm việc, mức lương tối thiểu, quyền được nghỉ phép và an toàn tại nơi làm việc.
Luật Thương mại: Luật thương mại Tây Ban Nha điều chỉnh các hoạt động kinh doanh, bao gồm thành lập công ty, hợp đồng, giao dịch thương mại và luật cạnh tranh.
Luật Sở hữu trí tuệ: Tây Ban Nha có luật bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm bản quyền, bằng sáng chế, nhãn hiệu và bí mật thương mại.
Luật Nhập cư: Tây Ban Nha có luật nhập cư quy định việc nhập cảnh, cư trú và làm việc của người nước ngoài tại nước này.
Luật Hành chính: Luật hành chính ở Tây Ban Nha quy định các hành động và quyết định của các cơ quan công quyền và cơ quan hành chính.
Tòa án Hiến pháp: Tây Ban Nha có Tòa án Hiến pháp đảm bảo tính hợp hiến của luật pháp và giải quyết các tranh chấp liên quan đến việc giải thích và áp dụng hiến pháp.
GIAO THÔNG
Giao thông ở Tây Ban Nha có thể khác nhau tùy theo khu vực và thời gian trong ngày, nhưng nhìn chung, Tây Ban Nha có mạng lưới đường bộ và cơ sở hạ tầng giao thông phát triển.
Tây Ban Nha có mạng lưới đường bộ rộng khắp, bao gồm đường cao tốc (autopistas) và đường quốc gia (carreteras nacionales). Các thành phố lớn được kết nối bằng đường cao tốc được bảo trì tốt, khiến việc đi lại giữa các vùng khác nhau tương đối thuận tiện.
Tây Ban Nha tuân theo quy tắc lái xe bên phải và quy tắc giao thông nhìn chung tương tự như các nước châu Âu khác. Giới hạn tốc độ được đăng tải và thực thi, đồng thời việc sử dụng dây an toàn là bắt buộc đối với tất cả những người ngồi trên xe. Tây Ban Nha có luật nghiêm ngặt về việc lái xe dưới ảnh hưởng của rượu hoặc ma túy và các hình phạt nghiêm khắc được áp dụng nếu vi phạm.
Các thành phố lớn ở Tây Ban Nha, như Madrid, Barcelona và Valencia, có thể bị tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng, đặc biệt là trong giờ đi lại cao điểm. Ùn tắc giao thông phổ biến hơn ở các khu vực thành thị và bạn nên lên kế hoạch đi lại phù hợp hoặc sử dụng phương tiện giao thông công cộng khi có thể.
Tây Ban Nha có hệ thống giao thông công cộng rộng khắp, bao gồm xe buýt, tàu điện ngầm và xe lửa. Các thành phố lớn hơn có mạng lưới giao thông công cộng phát triển tốt, giúp việc di chuyển trong các khu vực đô thị trở nên thuận tiện và hiệu quả, tránh tắc nghẽn giao thông.
Tây Ban Nha có một số đường thu phí, đặc biệt là trên các đường cao tốc và đường cao tốc chính. Những đường thu phí này cung cấp các tuyến đường nhanh hơn và trực tiếp hơn nhưng yêu cầu thanh toán phí cầu đường. Phí cầu đường khác nhau tùy thuộc vào quãng đường di chuyển và loại phương tiện.
Các quy định và tình trạng đậu xe có thể khác nhau tùy thuộc vào thành phố hoặc thị trấn. Ở các khu vực thành thị, việc tìm chỗ đậu xe trên đường có thể khó khăn và thường có sẵn các bãi đậu xe hoặc gara trả phí. Cần phải chú ý đến các biển báo và quy định đậu xe để tránh bị phạt hoặc bị kéo xe.
Chính quyền Tây Ban Nha thực thi các quy tắc và quy định giao thông thông qua nhiều phương tiện khác nhau, bao gồm camera đo tốc độ, cảnh sát giao thông tuần tra và hệ thống tự động. Các hành vi vi phạm như chạy quá tốc độ, vượt đèn đỏ và đậu xe không đúng quy định có thể bị phạt tiền.
Tây Ban Nha đã có những nỗ lực đáng kể để cải thiện an toàn đường bộ trong những năm gần đây. Cần phải lái xe thận trọng, tuân thủ luật lệ giao thông, đặc biệt là trên đường cao tốc và đường nông thôn. Các nền tảng trực tuyến và ứng dụng di động khác nhau cung cấp cập nhật giao thông theo thời gian thực, cho phép người lái xe lên kế hoạch cho lộ trình của mình và tránh tắc nghẽn.
THỜI TIẾT VÀ KHÍ HẬU
Tây Ban Nha có khí hậu đa dạng do vị trí địa lý. Khí hậu có thể khác nhau ở các vùng và điều kiện thời tiết có thể thay đổi quanh năm.
Khí hậu Địa Trung Hải: Các vùng ven biển của Tây Ban Nha, gồm bờ biển phía nam và một phần của Catalonia, có khí hậu Địa Trung Hải. Mùa hè thường nóng và khô, với nhiệt độ trung bình dao động từ 25 đến 35oC (77 đến 95oF). Mùa đông ôn hòa và tương đối ẩm ướt, với nhiệt độ trung bình dao động từ 8 đến 16oC (46 đến 61oF).
Khí hậu lục địa: Các khu vực nội địa của Tây Ban Nha, như cao nguyên trung tâm và một phần của khu vực phía bắc, có khí hậu lục địa. Mùa hè nóng và khô, nhiệt độ thường vượt quá 35oC (95oF). Mùa đông lạnh giá, nhiệt độ xuống dưới mức đóng băng và tuyết rơi không phải là hiếm ở các vùng núi.
Khí hậu Đại Tây Dương: Bờ biển phía bắc của Tây Ban Nha, bao gồm Galicia, Asturias và xứ Basque, có khí hậu Đại Tây Dương. Mùa hè ôn hòa và tương đối mát mẻ, với nhiệt độ trung bình dao động từ 20 đến 25oC (68 đến 77oF). Mùa đông ẩm ướt và không quá lạnh, với nhiệt độ dao động từ 8 đến 15oC (46 đến 59oF).
Khí hậu miền núi: Tây Ban Nha có một số vùng miền núi, như Pyrenees và Sierra Nevada. Những khu vực này có khí hậu miền núi, đặc trưng bởi nhiệt độ mát hơn và lượng mưa nhiều hơn so với các vùng đất thấp xung quanh. Những vùng cao hơn có mùa đông lạnh hơn và thường có tuyết phủ trong những tháng mùa đông.
Khí hậu cận nhiệt đới ở Quần đảo Canary, nằm ngoài khơi bờ biển phía tây bắc châu Phi. Thời tiết nhìn chung ôn hòa và dễ chịu quanh năm, với nhiệt độ trung bình dao động từ 20 đến 25oC (68 đến 77oF). Quần đảo có sự thay đổi nhiệt độ tương đối ít giữa các mùa.
Lượng mưa ở Tây Ban Nha thay đổi tùy theo khu vực. Các khu vực miền núi và bờ biển phía bắc nhận được lượng mưa nhiều hơn, trong khi khu vực phía nam và miền trung nhìn chung khô hơn. Mùa mưa thường xảy ra vào các tháng mùa thu và mùa đông.
Tây Ban Nha có thể trải qua các hiện tượng thời tiết cực đoan như sóng nhiệt, đặc biệt là ở các khu vực nội địa trong những tháng mùa hè. Một số khu vực, nhất là ở khu vực phía nam, thỉnh thoảng cũng có thể gặp tình trạng hạn hán.
VĂN HÓA VÀ CON NGƯỜI
Tây Ban Nha có một nền văn hóa phong phú và đa dạng được hình thành bởi lịch sử, địa lý và ảnh hưởng của các nền văn minh khác nhau. Người dân Tây Ban Nha nổi tiếng với sự ấm áp, hiếu khách và niềm đam mê cuộc sống.
Ngôn ngữ chính thức của Tây Ban Nha là tiếng Tây Ban Nha, còn gọi là tiếng Castilian. Nó được nói bởi phần lớn dân số. Tuy nhiên, Tây Ban Nha cũng có một số ngôn ngữ khu vực, bao gồm tiếng Catalan, tiếng Galicia và tiếng Basque, được sử dụng ở các khu vực tương ứng của họ.
Tây Ban Nha trong lịch sử là một quốc gia chủ yếu theo Công giáo và Công giáo đã có ảnh hưởng đáng kể đến văn hóa và truyền thống của nước này. Tuy nhiên, Tây Ban Nha hiện là một quốc gia thế tục và có sự đa dạng về tôn giáo, với số lượng người được xác định là không tôn giáo hoặc theo các tín ngưỡng khác ngày càng tăng.
Tây Ban Nha nổi tiếng với những lễ hội sôi động. Một số lễ kỷ niệm nổi tiếng nhất bao gồm Semana Santa (Tuần Thánh), La Tomatina (lễ hội ném cà chua) và các lễ hội khu vực khác nhau như Chạy đua bò tót ở Pamplona và Fallas ở Valencia. Âm nhạc và khiêu vũ Flamenco cũng là một phần không thể thiếu trong văn hóa Tây Ban Nha.
Ẩm thực Tây Ban Nha rất đa dạng và nổi tiếng khắp thế giới. Mỗi vùng có những đặc sản, món ăn truyền thống riêng. Một số món ăn mang tính biểu tượng của Tây Ban Nha như paella (cơm thập cẩm), tapas (khai vị), jamón ibérico (giăm bông muối), gazpacho (súp cà chua lạnh) và nhiều món hải sản khác nhau. Tây Ban Nha cũng nổi tiếng về sản xuất rượu vang, với các vùng như Rioja và Ribera del Duero nổi tiếng với rượu vang chất lượng cao.
Thể thao đóng một vai trò quan trọng trong văn hóa Tây Ban Nha, với bóng đá là môn thể thao phổ biến nhất. Tây Ban Nha đã sản sinh ra những đội tuyển và cầu thủ bóng đá thành công, và quốc gia này đã vô địch FIFA World Cup vào năm 2010. Các môn thể thao phổ biến khác bao gồm bóng rổ, quần vợt, đua xe đạp và đấu bò, mặc dù những môn sau này đang phải đối mặt với nhiều tranh cãi và mức độ phổ biến ngày càng giảm trong những năm gần đây.
Tây Ban Nha có di sản nghệ thuật phong phú, với những đóng góp đáng chú ý cho nhiều phong trào nghệ thuật khác nhau, bao gồm tác phẩm của các nghệ sĩ nổi tiếng như Pablo Picasso, Salvador Dalí và Francisco Goya. Kiến trúc Tây Ban Nha thể hiện sự kết hợp của nhiều phong cách, từ ảnh hưởng của phong cách La Mã và Gothic đến Moorish và Phục hưng. Các công trình mang tính biểu tượng như Alhambra ở Granada, Sagrada Família ở Barcelona và các trung tâm thành phố lịch sử Toledo và Salamanca.
Giấc ngủ trưa, một giấc ngủ ngắn vào buổi chiều, là một phần truyền thống của văn hóa Tây Ban Nha. Mặc dù ít phổ biến hơn ở các khu vực thành thị và lối sống hiện đại, nhưng khái niệm nghỉ ngơi vào buổi chiều vẫn được đánh giá cao ở một số vùng, đặc biệt là ở các thị trấn nhỏ và khu vực nông thôn.
Tây Ban Nha là một quốc gia có nhiều khu vực đa dạng, mỗi khu vực có truyền thống, phong tục và ngôn ngữ riêng biệt. Các khu vực như Catalonia, Xứ Basque, Galicia và Andalusia có bản sắc khu vực mạnh mẽ và những đặc điểm văn hóa độc đáo của họ được tôn vinh.
Dân cư
Con người và sắc tộc ở Tây Ban Nha
Tây Ban Nha là một đất nước đa dạng với sự pha trộn giữa các sắc tộc và văn hóa. Phần lớn dân số được xác định là người Tây Ban Nha, nhưng cũng có nhiều bản sắc khu vực và dân tộc khác nhau ở Tây Ban Nha.
- Người Tây Ban Nha (Spaniards): Phần lớn dân số ở Tây Ban Nha được xác định là người Tây Ban Nha, bao gồm những cá nhân gốc Tây Ban Nha và có mối quan hệ văn hóa với đất nước.
- Người Catalan: Catalonia, nằm ở phía đông bắc Tây Ban Nha, có bản sắc khu vực riêng biệt và nhiều người Catalan coi mình vừa là người Catalan vừa là người Tây Ban Nha. Văn hóa và ngôn ngữ Catalan có sự hiện diện mạnh mẽ trong khu vực.
- Người Basques: Xứ Basque, nằm ở phía bắc Tây Ban Nha, có bản sắc văn hóa và ngôn ngữ độc đáo. Người Basque có ngôn ngữ riêng của họ, tiếng Euskara, và một di sản văn hóa phong phú.
- Người Galicia: Galicia, nằm ở phía tây bắc Tây Ban Nha, có bản sắc khu vực và di sản văn hóa riêng biệt. Tiếng Galicia được nói trong khu vực và văn hóa Galicia có ảnh hưởng của người Celtic, La Mã và Cơ đốc giáo.
- Người Andalusia: Andalusia, ở phía nam Tây Ban Nha, được biết đến với nền văn hóa sôi động, âm nhạc và khiêu vũ flamenco cũng như ảnh hưởng của kiến trúc Moorish. Người Andalusia có bản sắc khu vực mạnh mẽ.
- Người Gitanos: Tây Ban Nha là nơi sinh sống của một lượng lớn người Công giáo La Mã, thường được gọi là Gitanos. Họ có ngôn ngữ riêng (Caló) và có những đóng góp quan trọng cho âm nhạc và khiêu vũ Tây Ban Nha, đặc biệt là flamenco.
- Cộng đồng người nhập cư: Tây Ban Nha đã trải qua tình trạng nhập cư đáng kể trong những thập kỷ gần đây, dẫn đến dân số đa dạng. Các cộng đồng nhập cư từ nhiều quốc gia khác nhau, như Maroc, Romania, Ecuador, Colombia và Trung Quốc, đã định cư ở Tây Ban Nha, góp phần tạo nên nền tảng đa văn hóa của đất nước.
Những tính cách đặc trưng của người Tây Ban Nha
- Sự ấm áp và hiếu khách: Người Tây Ban Nha nói chung là thân thiện và nồng hậu. Họ thường được biết đến với lòng hiếu khách và thích giao lưu với gia đình và bạn bè. Người Tây Ban Nha coi trọng sự kết nối cá nhân và thường ưu tiên dành thời gian cho những người thân yêu.
- Đam mê và biểu cảm: Người Tây Ban Nha nổi tiếng với bản tính đam mê và thường được mô tả là những người hay bày tỏ cảm xúc và sống động. Họ có xu hướng sôi nổi trong các cuộc trò chuyện, cử chỉ và ngôn ngữ cơ thể. Niềm đam mê này thể hiện rõ ở nhiều khía cạnh khác nhau của văn hóa Tây Ban Nha, từ điệu nhảy flamenco đến sự ủng hộ nhiệt thành cho các đội bóng đá.
- Khiếu hài hước: Người Tây Ban Nha có khiếu hài hước đặc biệt, thích pha trò và tham gia vào những câu nói đùa nhẹ nhàng. Họ thường thích sự mỉa mai, hóm hỉnh và trêu chọc vui tươi. Tiếng cười và sự hài hước được coi là yếu tố thiết yếu trong tương tác xã hội ở Tây Ban Nha.
- Nhịp sống thư thái: Người Tây Ban Nha có thái độ thoải mái hơn với thời gian và ưu tiên tận hưởng những thú vui trong cuộc sống. Họ chấp nhận khái niệm “mañana”, đề cập đến cách tiếp cận cuộc sống thoải mái và sẵn sàng tiếp nhận mọi thứ với tốc độ chậm hơn. Thái độ này được thể hiện qua truyền thống ngủ trưa và thưởng thức những bữa ăn nhàn nhã.
- Tình yêu dành cho ẩm thực và đồ uống: Ẩm thực Tây Ban Nha nổi tiếng trên toàn thế giới và người Tây Ban Nha đánh giá cao truyền thống ẩm thực của họ. Chia sẻ bữa ăn và thưởng thức những món ăn ngon với gia đình và bạn bè là một phần quan trọng trong văn hóa Tây Ban Nha. Người Tây Ban Nha cũng có nền văn hóa cà phê mạnh mẽ, với việc giao lưu xã hội thường tập trung quanh các quán cà phê.
- Nắm bắt các lễ hội và lễ kỷ niệm: Tây Ban Nha nổi tiếng với nhiều lễ hội và lễ kỷ niệm. Người dân rất tích cực tham gia vào các sự kiện văn hóa này, cho dù nó sôi động như La Tomatina hay sang trọng như Semana Santa.
- Niềm tự hào về di sản văn hóa: Người Tây Ban Nha tự hào về lịch sử phong phú, di sản văn hóa và bản sắc khu vực của mình. Mỗi vùng của Tây Ban Nha đều có truyền thống, lễ hội và phong tục riêng biệt và người Tây Ban Nha thường xác định rõ ràng nguồn gốc vùng của họ.
- Tình yêu thể thao: Thể thao, đặc biệt là bóng đá, có một vị trí đặc biệt trong văn hóa Tây Ban Nha. Người Tây Ban Nha là những người ủng hộ nhiệt tình cho các đội bóng địa phương và thường tụ tập để xem các trận đấu cùng nhau. Các môn thể thao khác, như bóng rổ, quần vợt và đạp xe, cũng có lượng người hâm mộ cuồng nhiệt.
Ngôn ngữ
Ngôn ngữ chính thức của Tây Ban Nha là tiếng Tây Ban Nha, còn được gọi là Castilian (Castellano). Tiếng Tây Ban Nha được đa số người dân sử dụng và là ngôn ngữ chính trong chính phủ, giáo dục, truyền thông và kinh doanh.
Tây Ban Nha có một số ngôn ngữ đồng chính thức trong khu vực. Những ngôn ngữ này được chính quyền khu vực trong các cộng đồng tự trị tương ứng của họ công nhận và bảo vệ. Các ngôn ngữ khu vực nổi bật nhất là:
- Tiếng Catalan (Català): Được nói ở Catalonia, Quần đảo Balearic và Valencia (nơi được gọi là Valencian).
- Tiếng Galicia (Galego): Nói ở Galicia, phía tây bắc Tây Ban Nha.
- Tiếng Basque (Euskara): Được nói ở xứ Basque và một phần Navarre.
- Tiếng Aranese (Aranès): Được nói ở Val d’Aran, một thung lũng nhỏ thuộc dãy Pyrenees thuộc Catalonia.
Những ngôn ngữ khu vực này có lịch sử lâu đời và là một phần quan trọng trong bản sắc văn hóa của khu vực tương ứng. Chúng được sử dụng trong giáo dục, truyền thông và thông tin liên lạc chính thức trong các lĩnh vực tương ứng, cùng với tiếng Tây Ban Nha.
Ngoài các ngôn ngữ khu vực, còn có nhiều ngôn ngữ thiểu số được sử dụng trong các cộng đồng cụ thể, chẳng hạn như tiếng Asturian, tiếng Aragon và tiếng Extremaduran. Những ngôn ngữ này có mức độ nhận biết và sử dụng khác nhau.
Tiếng Anh được hiểu và sử dụng rộng rãi ở một mức độ nhất định tại các khu du lịch, các thành phố lớn và trong thế hệ trẻ ở Tây Ban Nha. Tuy nhiên, trình độ tiếng Anh của mỗi cá nhân có thể khác nhau.
Tôn giáo
Tôn giáo ở Tây Ban Nha đã trải qua những thay đổi đáng kể trong suốt lịch sử của nó. Theo truyền thống, Tây Ban Nha là một quốc gia có đa số người Công giáo và đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử của Giáo hội Công giáo. Tuy nhiên, trong những thập kỷ gần đây, việc thực hành tôn giáo đã suy giảm và chủ nghĩa thế tục gia tăng.
- Công giáo: Công giáo là tôn giáo chiếm ưu thế ở Tây Ban Nha trong nhiều thế kỷ. Giáo hội Công giáo có ảnh hưởng mạnh mẽ đến văn hóa, truyền thống và thể chế của Tây Ban Nha. Nhiều địa danh lịch sử như nhà thờ và tu viện phản ánh di sản Công giáo của đất nước. Tuy nhiên, ảnh hưởng của Giáo hội Công giáo đã giảm dần theo thời gian và mức độ tuân thủ tôn giáo cũng giảm sút.
- Chủ nghĩa thế tục và đa dạng tôn giáo: Tây Ban Nha đã trở thành một quốc gia thế tục hơn trong những năm gần đây, với ngày càng nhiều người được xác định là không theo tôn giáo hoặc thực hành đức tin nào. Xu hướng này đặc biệt đáng chú ý trong thế hệ trẻ. Tây Ban Nha cũng chứng kiến sự gia tăng đa dạng tôn giáo do nhập cư, với sự hiện diện của nhiều tín ngưỡng và cộng đồng tôn giáo khác nhau, bao gồm Hồi giáo, Do Thái giáo, Tin lành và Cơ đốc giáo Chính thống phương đông.
- Các giáo phái Kitô giáo khác: Trong khi Công giáo vẫn là giáo phái Kitô giáo lớn nhất ở Tây Ban Nha, cũng có các giáo phái Kitô giáo khác đại diện, bao gồm cả đạo Tin lành và Kitô giáo Chính thống phương đông. Những giáo phái này có cộng đồng nhỏ hơn nhưng có ý nghĩa quan trọng và sự hiện diện của họ đã tăng lên trong những năm gần đây.
- Hồi giáo: Hồi giáo là tôn giáo lớn thứ hai ở Tây Ban Nha, chủ yếu do ảnh hưởng lịch sử và văn hóa của Al-Andalus, thời kỳ mà phần lớn Bán đảo Iberia nằm dưới sự cai trị của Hồi giáo. Ngày nay, có một lượng dân số Hồi giáo đáng kể ở Tây Ban Nha, chủ yếu tập trung ở các khu vực thành thị như Barcelona và Madrid, cũng như ở các khu vực có quan hệ lịch sử với Al-Andalus, như Andalusia.
- Do Thái giáo: Tây Ban Nha có lịch sử Do Thái phong phú. Nhưng do việc trục xuất người Do Thái trong Tòa án dị giáo Tây Ban Nha vào cuối thế kỷ 15, cộng đồng Do Thái đã suy giảm đáng kể. Trong những năm gần đây, mối quan tâm đến đạo Do Thái đã trỗi dậy và có những cộng đồng và giáo đường Do Thái nhỏ ở một số thành phố của Tây Ban Nha.
Các ngày lễ lớn
Tây Ban Nha kỷ niệm nhiều ngày lễ quốc gia, khu vực và tôn giáo trong suốt cả năm.
- Ngày đầu năm mới (Año Nuevo): Ngày 1 tháng 1 là ngày nghỉ lễ ở Tây Ban Nha, đánh dấu sự khởi đầu của năm mới. Đây là thời gian dành cho những buổi họp mặt và lễ kỷ niệm gia đình.
- Lễ Hiển Linh (Día de Reyes): Vào ngày 6 tháng 1, Tây Ban Nha tổ chức Lễ Hiển Linh, còn được gọi là Ngày Ba Vua. Ngày lễ kỷ niệm chuyến viếng thăm của Ba Nhà Thông Thái tới Hài Nhi Giêsu. Trẻ em nhận được quà trong ngày lễ này và các cuộc diễu hành đầy màu sắc diễn ra ở nhiều thành phố.
- Thứ Sáu Tuần Thánh (Viernes Santo): Thứ Sáu trước Chúa Nhật Phục Sinh là một ngày lễ trọng thể ở Tây Ban Nha. Ngày này kỷ niệm sự đóng đinh của Chúa Giêsu Kitô. Nhiều thành phố tổ chức các đám rước công phu với các bức tượng tôn giáo và những người tham gia mặc trang phục truyền thống.
- Chủ Nhật Phục Sinh (Domingo de Pascua): Chủ Nhật Phục Sinh là một ngày quan trọng trong lịch Kitô giáo và đánh dấu sự phục sinh của Chúa Giêsu Kitô. Ngày lễ được tổ chức với các nghi lễ tôn giáo, họp mặt gia đình và các bữa ăn lễ hội.
- Ngày Lao động (Día del Trabajo): Ngày 1 tháng 5 là một ngày nghỉ lễ tôn vinh quyền và thành tích của người lao động. Đây là ngày biểu tình, mít-tinh và các sự kiện văn hóa được tổ chức bởi các liên đoàn lao động và các tổ chức khác nhau.
- Ngày Quốc khánh Tây Ban Nha (Día de la Hispanidad): Ngày 12 tháng 10 còn được gọi là Ngày Columbus. Ngày này kỷ niệm việc Christopher Columbus đến châu Mỹ và tôn vinh di sản văn hóa và sự thống nhất của đất nước.
- Lễ Giáng sinh (Navidad): Lễ Giáng sinh được tổ chức rộng rãi ở Tây Ban Nha, bắt đầu từ Đêm Giáng sinh (Nochebuena) vào ngày 24 tháng 12 và tiếp tục đến Ngày Giáng sinh (Día de Navidad) vào ngày 25 tháng 12. Các gia đình quây quần dùng bữa ăn lễ hội, trao đổi quà tặng và tham dự Thánh lễ nửa đêm.
- Ngày lễ khu vực: Mỗi cộng đồng tự trị ở Tây Ban Nha đều có những ngày lễ khu vực riêng để tôn vinh di sản văn hóa và truyền thống độc đáo của mình. Những ngày lễ này khác nhau tùy theo khu vực và có thể bao gồm các sự kiện như lễ hội hóa trang, lễ hội thánh bảo trợ địa phương và các lễ kỷ niệm lịch sử.
Một số ngày lễ, chẳng hạn như ngày lễ khu vực và tôn giáo, có thể không được tổ chức trên toàn quốc và có thể thay đổi tùy theo khu vực. Ngoài ra, các lễ hội và sự kiện địa phương cũng có thể diễn ra ở các thành phố và thị trấn khác nhau trong suốt cả năm, làm tăng thêm nét phong phú về văn hóa và lễ kỷ niệm của Tây Ban Nha.
Ẩm thực
Ẩm thực Tây Ban Nha vô cùng đa dạng với nhiều loại hương vị, nguyên liệu và đặc sản của vùng. Khám phá ẩm thực địa phương là một phần không thể thiếu trong việc trải nghiệm di sản ẩm thực phong phú của Tây Ban Nha.
- Tapas: Tapas là những phần ăn nhỏ, mặn thường được dùng làm món khai vị hoặc đồ ăn nhẹ ở Tây Ban Nha. Chúng có thể bao gồm nhiều món khác nhau như patatas bravas (khoai tây chiên với nước sốt cay), croquetas (croquettes tẩm bột và chiên kem), trứng tráng Tây Ban Nha (tortilla española) và albondigas (thịt viên). Tapas thường được thưởng thức cùng với đồ uống và là một trải nghiệm ăn uống mang tính xã hội phổ biến.
- Paella: Paella là một trong những món ăn nổi tiếng và mang tính biểu tượng nhất của Tây Ban Nha. Đây là một món ăn làm từ gạo được nấu trong chảo rộng, nông và có hương vị nghệ tây. Phiên bản truyền thống nhất là paella Valencian, bao gồm cơm, thịt gà, thỏ, đậu và ốc. Cơm thập cẩm hải sản với nhiều loại nguyên liệu hải sản cũng rất được ưa chuộng. Paella thường được thưởng thức như một món ăn chung và là biểu tượng của ẩm thực Tây Ban Nha.
- Jamón Ibérico: Còn gọi là giăm bông Iberia, là một loại giăm bông giá trị cao được làm từ những con heo Iberia thả rông. Heo được nuôi theo chế độ ăn quả sồi (bellota), mang lại cho món giăm bông hương vị đặc biệt. Giăm bông thường được cắt lát mỏng và được thưởng thức như một món khai vị hoặc một phần của món ăn charcuterie.
- Hải sản: Với bờ biển rộng lớn, hải sản đóng một vai trò nổi bật trong ẩm thực Tây Ban Nha. Các món hải sản phổ biến bao gồm Pulpo a la gallega (bạch tuộc kiểu Galicia), gambas al ajillo (tôm tỏi) và zarzuela de mariscos (hải sản hầm). Các vùng ven biển thường dùng cá tươi và động vật có vỏ trong các món đặc sản địa phương của họ.
- Gazpacho và các món súp lạnh khác: Khí hậu ấm áp của Tây Ban Nha ảnh hưởng đến ẩm thực của nước này và các món súp lạnh giải khát rất phổ biến, đặc biệt là trong mùa hè. Gazpacho là món súp làm từ cà chua ướp lạnh, nổi tiếng cả ở Tây Ban Nha và quốc tế. Các ví dụ khác như salmorejo (một phiên bản đặc hơn và béo hơn của gazpacho), ajo blanco (súp tỏi và hạnh nhân lạnh) và vichyssoise (súp tỏi tây và khoai tây ướp lạnh).
- Pho mát: Tây Ban Nha sản xuất nhiều loại pho mát thơm ngon. Một số loại đáng chú ý bao gồm Manchego, được làm từ sữa cừu; Cabrales, một loại pho mát xanh cay nồng từ Asturias; và Idiazabal, pho mát sữa cừu hun khói từ xứ Basque.
- Rượu vang và Sangria: Tây Ban Nha nổi tiếng về sản xuất rượu vang, với các vùng như Rioja, Ribera del Duero và Priorat sản xuất rượu vang đỏ chất lượng cao. Rượu vang Tây Ban Nha đa dạng từ màu đỏ đậm đà đến màu trắng tinh khiết và hoa hồng tươi mát. Sangria, một loại đồ uống làm từ rượu vang được pha với trái cây và gia vị, cũng rất phổ biến, đặc biệt là trong những tháng hè.
Thể thao
Thể thao là một phần thiết yếu trong bản sắc Tây Ban Nha và niềm đam mê xem cũng như tham gia các sự kiện thể thao đã ăn sâu vào xã hội Tây Ban Nha. Nước này có truyền thống phong phú về cả thể thao đồng đội và cá nhân.
- Bóng đá: Bóng đá cho đến nay là môn thể thao phổ biến nhất ở Tây Ban Nha. La Liga, giải bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu ở Tây Ban Nha, có sự góp mặt của các đội bóng nổi tiếng như Real Madrid, Barcelona và Atlético Madrid. Đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha cũng đã vô địch các giải đấu quốc tế lớn, bao gồm FIFA World Cup và Giải vô địch châu Âu UEFA.
- Bóng rổ: Bóng rổ là một môn thể thao rất phổ biến khác ở Tây Ban Nha. Đội tuyển bóng rổ quốc gia Tây Ban Nha giành được nhiều chức vô địch EuroBasket và huy chương Olympic. Giải bóng rổ chuyên nghiệp hàng đầu ở Tây Ban Nha là Liga ACB, được coi là một trong những giải bóng rổ mạnh nhất châu Âu.
- Quần vợt: Tây Ban Nha có nhiều tay vợt thành công, như Rafael Nadal, người được xem là một trong những tay vợt vĩ đại nhất mọi thời đại. Các tay vợt Tây Ban Nha đã thi đấu xuất sắc ở các giải đấu lớn, trong đó có giải Pháp mở rộng và Wimbledon. Tây Ban Nha cũng đăng cai tổ chức Vòng chung kết Davis Cup, một sự kiện quần vợt đồng đội nam quốc tế vào năm 2019.
- Đạp xe: Tây Ban Nha có nền văn hóa đạp xe mạnh mẽ và quốc gia này đã tổ chức các cuộc đua xe đạp uy tín như Vuelta a España, một trong ba giải đua xe đạp lớn. Các tay đua xe đạp Tây Ban Nha, như Miguel Indurain và Alberto Contador, đã đạt được thành công trong các cuộc thi quốc tế lớn.
- Đua xe thể thao: Tây Ban Nha đã tạo được dấu ấn trong môn thể thao đua xe, đặc biệt là đua xe mô tô và Công thức 1. Các tay đua người Tây Ban Nha, như Ángel Nieto, Marc Márquez và Jorge Lorenzo, đã đạt được thành công đáng kể ở MotoGP. Ở Công thức 1, những tay đua như Fernando Alonso và Carlos Sainz Jr. đã đại diện cho Tây Ban Nha ở đẳng cấp cao nhất.
- Bóng ném: Bóng ném rất được ưa chuộng ở Tây Ban Nha. Đội tuyển bóng ném quốc gia Tây Ban Nha đã đạt được nhiều thành công trong các giải đấu quốc tế, trong đó có chức vô địch Giải vô địch bóng ném nam thế giới IHF và Giải vô địch bóng ném nam châu Âu.
- Đấu bò: Mặc dù còn gây tranh cãi và ngày càng ít phổ biến nhưng đấu bò có nguồn gốc lịch sử và văn hóa sâu sắc ở Tây Ban Nha. Đấu bò vẫn được xem là một hoạt động truyền thống và được nhiều người theo dõi ở một số khu vực nhất định.
Giải trí
Tây Ban Nha có khung cảnh giải trí sôi động và đa dạng, mang đến nhiều lựa chọn cho người dân địa phương cũng như du khách.
- Điện ảnh: Tây Ban Nha có ngành công nghiệp điện ảnh phát triển mạnh và điện ảnh Tây Ban Nha đã được quốc tế công nhận. Đất nước này tổ chức một số liên hoan phim nổi tiếng, bao gồm Liên hoan phim quốc tế San Sebastián và Liên hoan phim Málaga. Các nhà làm phim Tây Ban Nha, như Pedro Almodóvar và Alejandro Amenábar, được hoan nghênh cả trong nước và quốc tế.
- Âm nhạc: Âm nhạc là một phần không thể thiếu trong văn hóa Tây Ban Nha. Flamenco, một hình thức âm nhạc và khiêu vũ đầy đam mê và biểu cảm, là một trong những thể loại mang tính biểu tượng nhất gắn liền với Tây Ban Nha. Các phong cách âm nhạc truyền thống khác như âm nhạc dân gian vùng như jota và sevillanas. Tây Ban Nha cũng đã sản sinh ra các nhạc sĩ và ban nhạc đương đại nổi tiếng ở nhiều thể loại khác nhau, bao gồm nhạc pop, rock và Latin.
- Nhà hát: Nhà hát và nghệ thuật biểu diễn có sự hiện diện mạnh mẽ ở Tây Ban Nha. Đất nước này có truyền thống sân khấu lâu đời và cả kịch cổ điển lẫn đương đại đều được trình diễn tại các rạp trên khắp đất nước. Phố Gran Vía ở trung tâm Madrid đặc biệt nổi tiếng với các nhà hát và tác phẩm âm nhạc.
- Lễ hội: Tây Ban Nha được biết đến với những lễ hội sôi động và đầy màu sắc thể hiện di sản văn hóa phong phú của mình. Nổi tiếng nhất là Cuộc đua bò tót (San Fermín) ở Pamplona, nơi những người tham gia chạy cùng những con bò đực trên đường phố. Các lễ hội đáng chú ý khác bao gồm La Tomatina, cuộc đấu cà chua quy mô lớn được tổ chức ở Buñol, và Las Fallas ở Valencia, nơi có các tác phẩm điêu khắc và pháo hoa ấn tượng.
- Cuộc sống về đêm: Tây Ban Nha mang đến khung cảnh cuộc sống về đêm sôi động, đặc biệt là ở các thành phố như Madrid, Barcelona và Ibiza. Cuộc sống về đêm bao gồm nhiều lựa chọn khác nhau như quán bar, câu lạc bộ, địa điểm nhạc sống và tablaos flamenco (sàn diễn flamenco). Người Tây Ban Nha thường giao lưu và tận hưởng những buổi tụ tập đêm khuya với bạn bè và gia đình.
- Nghệ thuật và Bảo tàng: Tây Ban Nha là nơi có nhiều bảo tàng nghệ thuật và phòng trưng bày trưng bày các tác phẩm của các nghệ sĩ nổi tiếng. Bảo tàng Prado ở Madrid, Bảo tàng Guggenheim ở Bilbao và Bảo tàng Picasso ở Barcelona là một vài ví dụ về các địa danh văn hóa của đất nước, nơi lưu giữ những bộ sưu tập đáng chú ý.
- Sự kiện thể thao: Các sự kiện thể thao, đặc biệt là các trận đấu bóng đá, là nguồn giải trí và đam mê chính ở Tây Ban Nha. Tham dự một trận bóng đá trực tiếp tại một trong những sân vận động mang tính biểu tượng của Tây Ban Nha, chẳng hạn như Santiago Bernabéu hoặc Camp Nou, có thể là một trải nghiệm thú vị. Các sự kiện thể thao khác như giải quần vợt, bóng rổ và đua xe cũng thu hút rất đông người tham dự.
NHỮNG ĐIỀU THÚ VỊ VỀ ĐẤT NƯỚC TÂY BAN NHA
- Tiếng Tây Ban Nha là ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi thứ hai trên thế giới nếu tính cả người bản xứ. Có khoảng 570 triệu người nói tiếng Tây Ban Nha trên toàn cầu. Tiếng Tây Ban Nha là ngôn ngữ chính thức của 21 quốc gia.
- Tây Ban Nha có số lượng di sản thế giới được UNESCO công nhận lớn thứ ba trên thế giới, con số lên đến 46 di sản. Trong đó, Alhambra là một trong những khu phức hợp nguy nga ngoạn mục nhất thế giới – một loạt cung điện và khu vườn có từ thời Tây Ban Nha dưới sự cai trị của người Moorish. (Chế độ ăn Địa Trung Hải của Tây Ban Nha đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể!)
- Văn hóa ngủ trưa: Tây Ban Nha nổi tiếng với văn hóa ngủ trưa, nơi mọi người nghỉ trưa hoặc ngủ trưa để trốn cái nóng trong ngày. Mặc dù truyền thống này đã trở nên ít phổ biến hơn ở khu vực thành thị nhưng nó vẫn được duy trì ở một số vùng, đặc biệt là ở các thị trấn nhỏ và khu vực nông thôn.
- Flamenco: Flamenco, một hình thức âm nhạc, bài hát và điệu nhảy đầy đam mê và biểu cảm, gắn liền với Tây Ban Nha, đặc biệt là với vùng Andalusia. Flamenco được coi là một phần thiết yếu của bản sắc văn hóa Tây Ban Nha và đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại được UNESCO công nhận.
- La Tomatina: La Tomatina là một lễ hội thường niên được tổ chức tại thị trấn Buñol, nơi những người tham gia góp mặt vào một cuộc chiến cà chua lớn nhất thế giới. Lễ hội có từ năm 1945, đã trở nên nổi tiếng quốc tế và thu hút khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới đến tham gia cuộc vui bằng cách ném những quả cà chua chín vào nhau.
- Cuộc chạy đua của những chú bò tót: Cuộc chạy đua được gọi là San Fermín, diễn ra ở Pamplona. Hàng năm, những người tham gia chạy cùng một nhóm bò đực trên các đường phố của thành phố. Đây là một sự kiện truyền thống có từ nhiều thế kỷ trước, thu hút cả những vận động viên dũng cảm và khán giả.
- Bậc thang Tây Ban Nha (Spanish Steps): Điểm thu hút du khách với cái tên rất Tây (Ban Nha) này thực chất lại nằm ở Ý! Chúng được xây dựng theo phong cách Rococo từ năm 1723 đến 1726 tại Rome. Có 135 bậc thang và ba sân thượng khác nhau, ám chỉ Chúa Ba Ngôi (Trinità).
- La Liga: Giải bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu Tây Ban Nha, La Liga, được nhiều người đánh giá là một trong những giải đấu bóng đá mạnh nhất và cạnh tranh nhất thế giới. Giải đấu có sự góp mặt của các đội bóng nổi tiếng như Real Madrid, Barcelona và Atlético Madrid và thu hút các cầu thủ quốc tế hàng đầu.
- Sagrada Familia ở Barcelona được thiết kế bởi kiến trúc sư người Catalan là Antonio Gaudí. Nhà thờ Công giáo La Mã này bắt đầu hoạt động vào năm 1882 và vẫn đang được xây dựng. Dự kiến công trình sẽ hoàn thành vào năm 2026, đánh dấu 100 năm ngày mất của Gaudí.
- Người Moor – hay chính xác hơn là người Ả Rập ở Bắc Phi – đã chiếm đóng một phần lớn lãnh thổ Tây Ban Nha trong khoảng thời gian từ 711 đến 1492. Trong thời kỳ đó, nhiều yếu tố văn hóa của họ đã ăn sâu vào xã hội Tây Ban Nha, bao gồm ẩm thực, âm nhạc và kiến trúc. Di sản của họ là các cung điện như Alcazaba ở Malaga và Alhambra ở Granada, đồ thủ công tinh xảo
- Tây Ban Nha có quốc ca không lời! Bài Marcha Real là một trong bốn bài quốc ca duy nhất trên thế giới không có lời. Chính xác thì Marcha Real từng có lời nhưng không ai sử dụng nữa. Đây cũng là một trong những bài quốc ca lâu đời nhất trên thế giới, được viết vào năm 1761.
- Miguel de Cervantes được cho là người sáng tạo ra cuốn tiểu thuyết hiện đại đầu tiên khi ông viết Don Quixote, định nghĩa bộ mặt của văn học đương đại.
- Bánh flan Tây Ban Nha là món tráng miệng quốc gia của Tây Ban Nha, được tạo ra lần đầu tiên vào năm 1518.
- Hoa cẩm chướng đỏ là quốc hoa của Tây Ban Nha, được trồng ở phía nam Tây Ban Nha ở Andalusia và Aragon.
- Tây Ban Nha có gần 8.000 km bờ biển và cũng có nhiều núi (đứng thứ hai ở châu Âu, sau Thụy Sĩ).
- Tây Ban Nha đón khách du lịch nhiều hơn cả dân số nước này. Năm 2018, Tây Ban Nha đón 82,5 triệu du khách, trở thành quốc gia có lượng du khách đến thăm nhiều thứ hai trên hành tinh. Dân số Tây Ban Nha hơn 47,5 triệu người.
- Người Tây Ban Nha thích chơi xổ số, đặc biệt vào dịp Giáng sinh, khi xổ số El Gordo được tổ chức. Nhiều thành viên trong gia đình và đồng nghiệp cùng nhau mua vé số. Vé có giá 200 euro, với tùy chọn mua 1/10 vé với giá 20 euro.
- Tây Ban Nha là nơi có sa mạc duy nhất ở châu Âu. Nằm ở phía bắc Almeria, sa mạc Tabernas nhận được 3.000 giờ nắng, nhiệt độ trung bình trên 17°C (63°F) và lượng mưa dưới 250 mm mỗi năm. Đây là nơi sinh sống của một số loài thực vật và động vật độc nhất ở châu Âu và thậm chí cả thế giới. Sa mạc Tabernas nổi tiếng vì có mối liên hệ với ngành công nghiệp điện ảnh Hollywood. Những bộ phim như Ngày xửa ngày xưa ở phương Tây, Indiana Jones, Lawrence of Arabia, The Good, The Bad, and the Ugly và gần đây hơn là Game of Thrones đều được quay tại đây.
- Tây Ban Nha là quốc gia châu Âu duy nhất có biên giới vật lý (trên đất liền) với một quốc gia châu Phi (là Maroc). Tây Ban Nha duy trì một “tiền đồn” nhỏ trên lục địa châu Phi tên là Ceuta. Thành phố này có tầm quan trọng chiến lược kể từ thiên niên kỷ thứ nhất trước Công nguyên và đã qua tay nhiều người khác nhau trước khi đến với Tây Ban Nha vào năm 1668.
- Tây Ban Nha là đế quốc toàn cầu đầu tiên trên thế giới. Vượt lên trên đế chế thương mại Bồ Đào Nha một bậc, người Tây Ban Nha đã đi tiên phong trên khắp Bắc, Trung và Nam Mỹ và nắm giữ Philippines trong hơn 300 năm. Họ đã kiếm được rất nhiều vàng, để lại một di sản văn hóa lâu đời và rất nhiều người nói tiếng Tây Ban Nha.
HỆ THỐNG GIÁO DỤC
Đặc điểm của nền giáo dục Tây Ban Nha
Cộng đồng tự trị: Tây Ban Nha có hệ thống giáo dục phi tập trung, với các chính sách giáo dục và phát triển chương trình giảng dạy thuộc trách nhiệm của từng cộng đồng tự trị. Điều này cho phép có một số khác biệt trong việc thực hiện các chương trình và chính sách giáo dục ở các vùng khác nhau của Tây Ban Nha.
Giáo dục bắt buộc và miễn phí: Giáo dục ở Tây Ban Nha là bắt buộc và miễn phí đối với trẻ em trong độ tuổi từ 6 đến 16, gồm giáo dục tiểu học và trung học.
Giáo dục song ngữ: Ở một số vùng, đặc biệt là Catalonia, xứ Basque, Galicia và Valencia, tập trung vào giáo dục song ngữ. Các ngôn ngữ trong khu vực, chẳng hạn như tiếng Catalan, tiếng Basque, tiếng Galicia hoặc tiếng Valencian, được sử dụng làm phương tiện giảng dạy cùng với tiếng Tây Ban Nha.
Nhấn mạnh vào ngoại ngữ: Tây Ban Nha nhận thấy tầm quan trọng của việc học ngoại ngữ và chú trọng tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai. Tiếng Anh là môn học bắt buộc trong chương trình giảng dạy và các nỗ lực nhằm nâng cao kỹ năng ngôn ngữ của học sinh được thực hiện.
Trường công và trường tư: Tây Ban Nha có sự kết hợp giữa trường công và trường tư. Các trường công lập, được chính phủ tài trợ, miễn phí và mở cửa cho tất cả học sinh. Mặt khác, các trường tư thục thu học phí và có thể cung cấp các phương pháp giáo dục khác nhau, chẳng hạn như chương trình giảng dạy tôn giáo hoặc quốc tế.
Tuyển sinh đại học chọn lọc: Để vào đại học, sinh viên ở Tây Ban Nha thường phải tham gia Kỳ thi tuyển sinh đại học (Selectividad hoặc EBAU). Điểm số của họ trong kỳ thi này, cùng với điểm trung học, quyết định khả năng hội đủ điều kiện của họ cho các chương trình đại học khác nhau.
Giáo dục và Đào tạo nghề: Tây Ban Nha coi trọng giáo dục và đào tạo nghề (Formación Professional). Có các chương trình dạy nghề cung cấp kỹ năng thực tế và đào tạo cho các ngành nghề khác nhau. Các chương trình này nhằm mục đích chuẩn bị cho sinh viên tham gia lực lượng lao động hoặc cung cấp con đường dẫn tới giáo dục đại học.
Giáo dục hòa nhập và đặc biệt: Tây Ban Nha đã nỗ lực thúc đẩy giáo dục hòa nhập, nhằm cung cấp cơ hội giáo dục bình đẳng cho học sinh khuyết tật hoặc có nhu cầu giáo dục đặc biệt. Các chương trình giáo dục đặc biệt và dịch vụ hỗ trợ luôn sẵn có để đảm bảo môi trường học tập hòa nhập.
Lịch học: Năm học ở Tây Ban Nha thường kéo dài từ tháng 9 đến tháng 6, có thời gian nghỉ vào các ngày lễ và kỳ nghỉ. Lịch trình hàng ngày có thể khác nhau, nhưng thường từ 9 giờ sáng đến 2 giờ chiều, với thời gian nghỉ giữa trưa được gọi là “giải trí”.
Các bậc học trong nền giáo dục Tây Ban Nha
Hệ thống giáo dục ở Tây Ban Nha được cấu trúc thành nhiều cấp độ, mỗi cấp độ phục vụ một nhóm tuổi và mục đích giáo dục cụ thể.
Giáo dục Mầm non (Educación Infantil)
Giai đoạn này là tùy chọn và dành cho trẻ từ sơ sinh đến khoảng 6 tuổi. Nó được chia thành hai chu kỳ: chu kỳ đầu tiên (0 – 3 tuổi) được gọi là “Educación Infantil Primer Ciclo” và chu kỳ thứ hai (3 – 6 tuổi) được gọi là “Educación Infantil Segundo Ciclo.” Trọng tâm là sự phát triển tổng thể, khả năng hòa nhập xã hội và các kỹ năng tiền học tập của trẻ.
Giáo dục Tiểu học (Educación Primaria)
Giáo dục tiểu học là bắt buộc và phục vụ học sinh từ 6 đến 12 tuổi. Chương trình thường bao gồm sáu năm học, được tổ chức thành ba chu kỳ, mỗi chu kỳ hai năm (lớp 1 – 2, lớp 3 – 4 và lớp 5 – 6). Chương trình giảng dạy bao gồm các môn Toán, Ngôn ngữ và Văn học, Khoa học, Xã hội học, Giáo dục thể chất và Ngoại ngữ.
Giáo dục Trung học (Educación Secundaria Obligatoria, ESO)
ESO cũng là giáo dục bắt buộc, dành cho học sinh từ 12 đến 16 tuổi. Chương trình bao gồm bốn năm học (ESO thứ 1 đến thứ 4) và cung cấp một nền giáo dục phổ thông rộng rãi. Chương trình giảng dạy bao gồm các môn học chính như Toán, Ngôn ngữ và Văn học, Khoa học, Xã hội học, Ngoại ngữ và các môn học tùy chọn.
==> Xem thêm :
Giáo dục sau bắt buộc
Sau khi hoàn thành giáo dục bắt buộc, học sinh có thể lựa chọn giữa hai con đường:
- Tú tài (Bachillerato): Chương trình hai năm (Bachillerato 1 và 2) là giai đoạn dự bị đại học cho phép học sinh chuyên sâu vào các lĩnh vực học thuật khác nhau. Chương trình chuẩn bị cho học sinh học cao hơn hoặc gia nhập lực lượng lao động. Có một số chuyên ngành như Nghệ thuật, Khoa học, Nhân văn và Công nghệ.
- Giáo dục và Đào tạo nghề (Formación Profesional, FP): Giáo dục nghề nghiệp cung cấp đào tạo thực tế và kỹ thuật trong các ngành nghề và công việc khác nhau. Chương trình gồm hai cấp độ: Đào tạo nghề trung cấp (Formación Profesional de Grado Medio) và Đào tạo nghề cao hơn (Formación Profesional de Grado Superior). Các chương trình FP cung cấp các kỹ năng và trình độ chuyên môn cho các con đường sự nghiệp cụ thể.
Giáo dục đại học
Giáo dục đại học ở Tây Ban Nha gồm các trường đại học và các tổ chức giáo dục đại học khác. Các trường đại học cung cấp các chương trình đại học (Grado), thường kéo dài bốn năm, cũng như các chương trình sau đại học như bằng Thạc sĩ và Tiến sĩ. Tây Ban Nha có cả trường đại học công và tư, và việc tuyển sinh thường dựa trên kết quả của Kỳ thi tuyển sinh đại học (Selectividad hoặc EBAU) hoặc các yêu cầu cụ thể khác.
Thu hút khoảng 90.000 sinh viên quốc tế mỗi năm, Tây Ban Nha là một trong những điểm đến học tập phổ biến nhất ở châu Âu. Bạn có thể đăng ký các khóa học tiếng Tây Ban Nha, các chương trình cấp bằng được giảng dạy bằng ngôn ngữ này hoặc tiếng Anh. Chi phí học tập và sinh hoạt tại Tây Ban Nha phải chăng và rất nhiều trải nghiệm giá trị ở đất nước này đang chờ đón bạn.
Để tìm hiểu thêm thông tin về du học Tây Ban Nha, vui lòng liên hệ:
Công ty Du học INEC
- Tổng đài: 1900 636 990
- Hotline KV miền Bắc & Nam: 093 409 9948
- Hotline KV miền Trung: 093 409 9070
- Email: inec@inec.vn
- Chat với tư vấn viên tại: /duhoctaybannha